Georg Simmel’in Sosyolojik ve Psikolojik Bakış Açılarından Din ve Dindarlık Anlayışı

Authors : Abdulvahap TAŞTAN, Mehmet AKSOY

Pages : 39-65

Doi:10.28949/bilimname.682876

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2020-05-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Simmel modernitenin sosyologu olarak bilinir. Metropol yaşamı düşüncelerini derinden etkilemiştir. Modernitenin birey üzerindeki sarsıcı etkilerini tartışması açısından psikoloji ve sosyal psikolojinin de öncüleri arasında sayılır. Modern toplumu, inanç ve kültürel oluşum dinamikleriyle analiz etme başarısı göstermiştir. Ona göre modernite çoğu tespitlerinde hep bireyin ruhsal yapısının önemi üzerinde durmuştur. Din, ona göre bireyin içsel yaşamında etkin yeri olan ve toplumu oluşturan temel yapı taşlarından biridir. Bugüne kadar kimsenin, örtük söylemler ileri sürmeden, anlaşılmayan genellemelere gitmeksizin “din nedir” sorusuna tam açıklayıcı cevap bulamadığını ileri sürer. Simmel’e göre din ve dindarlık arasındaki ayırım esastır. Din dindarlığı değil, dindarlık dini oluşturur. Bununla birlikte, Simmel’in din ve dindarlık kavramlarını anlamada iki zorlukla karşılaşırız. Birincisi, Simmel’in din anlayışında başlangıçta önemli yer tutan sosyolojik kavramlar zamanla felsefi kavramlarla karıştırılmıştır. İkincisi ise, Simmel “Din” kavramını bazen dar anlamda bazen de geniş anlamda kullanmıştır. Dar anlamda, günlük dilde anlaşıldığı şekliyle kurumsal, tarihi din ya da aşkın inançların bir muhtevası olarak ve bu haliyle dindarlığın da karşıtı biçiminde kullanılmıştır. Geniş anlamda ise, tarihi bir kurumla aynı anlama gelmeyen bir fenomen olarak düşünülmüş, bireyler arası etkileşime dayalı ilişkilerin atfedildiği bir anlam sistemi olarak görülmüştür. Bu çalışma, Simmel’in eserleri başta olmak üzere, ilgili literatüre dayalı deskriptif bir çalışmadır.
Keywords : Georg Simmel, Din, Dindarlık, Modernite, Etkileşim