İş, Çalışma ve Soteriolojik Bir İmkân Olarak Ahilikteki Meslek Tasavvuru

Authors : Ramazan ADIBELLİ

Pages : 1-39

Doi:10.28949/bilimname.1036060

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarihin farklı dönemlerinde ve farklı kültürlerde iş ve çalışma kavramlarını farklı değerler yüklenmiştir. Modern dünyada ise kapitalist ekonominin küresel hâkimiyeti ve onun uzantısı olan tüketimcilik paradigması doğrultusunda meslek kavramı farklı bir anlam kazanmıştır. Bu makalenin temel problematiği mesleğin ya da başka bir deyişle çalışmanın/işin anlamı nedir? İnsan niçin çalışır? Çalışmanın amacı nedir? sorularını irdelemektir. Meslek, karşılığında para kazanmak için yapılan işten mi ibarettir? En iyi meslek/iş en çok gelir sağlayan meslek/iş midir? Bir mesleğin/işin değerini kişiye kazandırdığı para mı belirlemektedir? Maddi getirisi haricinde meslek/iş insana ne kazandırır? Makalenin amacı, bu soruları, Türk-İslam kültürünün en önemli ürünlerinden biri olan Ahilik perspektifinden cevaplandırmaya çalışmaktır. Çalışmanın temel hipotezlerinden biri, bu kurumun yok olmasıyla birlikte onun savunduğu paradigmanın da kaybolmaya yüz tuttuğu ve günümüz dünyasında kapitalist paradigmanın ve onun nihai versiyonu olan tüketimcilik ideolojisinin yerini aldığı yönündedir. Bu kırılmanın net bir şekilde görülebilmesi için çalışma/iş konusuna tahsis ettiği analizlerden hareketle modern dünyada ve özellikle de Batı kültüründe çalışmanın/mesleğin ne ifade ettiği konusu üzerinde durulmuştur. Daha sonra makalenin ana konusunu teşkil eden Ahilikteki meslek anlayışı ele alınmıştır. Böylece bu anlayışın mesleğe/işe diğer kültürlerde olmayan bir boyut kazandırdığı yönündeki ikinci hipotez test edilmiştir. Sonuç olarak Ahilik paradigmasının iş/çalışmayı diğer dinî faaliyetlerden ayrı tutan seküler bakış açısının aksine bu dualiteyi hiçbir zaman benimsememiş ve buna sistematik şekilde engel olmaya çalıştığı ortaya koyulmuştur.
Keywords : Dinler Tarihi, Ahilik, Meslek, Çalışma, Soterioloji