Bazı Buğday Genotiplerinin Lokal Sarı Pas ve Kara Pas Irklarıyla Ug99 Kara Pas Irkına Reaksiyonlarının Belirlenmesi

Authors : Kadir AKAN, Zafer MERT, Lütfi ÇETİN, Ayten SALANTUR, Selami YAZAR, Emin DÖNMEZ, Bayram ÖZDEMİR, Sadık YALÇIN, Yusuf ÖZER, Ruth WANYERA

Pages : 22-31

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2012-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Pas hastalıkları insert ignore into journalissuearticles values( Puccinia spp.);, epide mi yıllarında hassas buğday çeşitler i üzerinde önemli verim ve kalite kayıplarına sebep olmaktadır . Pas hastalıkları yeni ırklar oluşturabilmektedir. Ortaya çıkan yeni ırklar küresel epidemilere neden olabilmektedir. İlk defa 1999 yılında Uganda’da tespit edilen yeni bir kara pas ırkı insert ignore into journalissuearticles values(Ug99 insert ignore into journalissuearticles values(TTKS);); günümüze kadar Uganda, Kenya , Sudan, Yemen, İran, Zimbabwe, Mozambik, Güney Afrika ve Eritre’de buğday ekim alanlarında belirlenmiştir. Ülkemiz için risk oluşturan Ug99 kara pas ırkına karşı Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilen 75 buğday genotipi ırkın etkin olduğu Kenya koşullarında test edilmiştir. Bu çalışmaya ek olarak aynı ma teryal Ankara - İkizce lokasyonunda lokal s arı pas Kastamonu koşullarında ise lokal kara pas ırklarına karşı reaksiyonları belirlenmiştir. Çalışma sonucunda Ug99 kara pas ırkına karşı 25 genotip, lokal sarı pas ırkına karşı 58, lokal kara pas ırkına karşı ise 36 genotip kabul edilebilir düzeyde dayanıklı olarak belirlenmiştir. Ug99 kara pas ırkı ve lokal pas ırklarına karşı dayanıklı olarak belirlenen genotipler, dayanıklı çeşit olarak tescil ettirilebilir, ya da dayanıklı çeşit geliştirmek üzere ıslah çalışmalarında gen kaynağı olarak kullanılabilirler.
Keywords : Buğday Triticum spp, Ug99, Kara pas, Sarı pas