Türkiye Cumhuriyeti Hükümet Programlarında Bilgi Politikaları (1920-2018)

Authors : Yasin Şeşen

Pages : 179-200

Doi:10.33721/by.1526183

View : 126 | Download : 141

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilgi, mücadele ettikçe gelişir, paylaştıkça çoğalır ve değer kazanır. Bilgi ve bilgilenim kültürü, insan yaşamının gelişimi için öncelikle kazanılması gereken yeteneklerdir. İnsanoğlu yüzyıllar geçtikçe bilgilenim kültürü üzerinde daha güçlü ve koordineli çalışmayı sürdürmüş ve kazandığı geri dönüşlerle birlikte bilgi sektörünü de kendiyle birlikte geliştirmeye başlamıştır. Bilgi sektörünün uğradığı gelişmeler, bilginin belirli yönlendirme ve politikalarla sürdürülmesi ihtiyacını da beraberinde getirmiştir. Bilginin kullanımının belirli bir standarda getirilerek yönlendirilebilme isteği, bilgi politikalarının geliştirilmesini zorunlu kılmıştır. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin toplumsal rolleri dikkate alındığında, bilgi politikalarının sürdürülebilirliği açısından yasal dayanaklara sahip olması ve yasalarla düzenlenmesinin önemi de anlaşılabilir. Bilgi politikaları, genellikle o ülkedeki yönetimlerin detaylıca ortaya koydukları, takip ettikleri ve zaman içerisinde içeriğini değiştirdikleri planlamalar/projelerdir. Bilgi politikaları, hükümet programlarında değinilen önemli başlıklardan birisidir. Hükümet programları, hükümetlerin halka yönelik vaatlerini, çeşitli konulardaki fikir ve projelerini içeren programlardır. Bu programlarda, pek çok alanla ilgili temel politikalar, yapılan ve yapılması planlanan çalışmalar detaylıca açıklanır. Hükümet programları, hükümetteki siyasal partilerin söylemlerinin takip edilebileceği metinlerdir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, hükümet programlarında bilgi politikalarına hangi oranda ve hangi açılardan yer verildiğini analiz edebilmektir. Bu çalışmada 1920 yılında ilk hükümetin kuruluşu ile başlayan ve 2018 yılındaki sistem değişimine kadar geçen süre içinde kurulan hükümetlerin programlarında bilgi politikaları alanına yönelik konulara nasıl yer verildiği içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Tümevarımsal bir yaklaşımla yapılan analizler doğrultusunda, bilgi altyapısı, bilgi sistemleri, bilgi kaynakları, bilgi hizmetleri, bilgi teknolojisi, bilgi güvenliği-hukuku, bilgi ile ilgili diğer alanlar olmak üzere toplam yedi alt başlık belirlenmiştir. Çalışmanın sonucunda hükümet programlarında en fazla kamu-özel hukuki düzenlemelere dair ifadelerin yer aldığı görülmüştür. Sonuç olarak çalışma, özgün bir bakış açısıyla bilgi politikalarının nitel ve nicel açıdan incelenmesi, vatandaş-devlet etkileşiminin yükseltilerek, katılımcılık ve yeni kamu yönetimi anlayışının ön plana çıkarılmasını savunan yönüyle, bilgi ve belge yönetimi literatürüne katkı sağlayacaktır.
Keywords : Bilgi, Hükümet Programları, Bilgi Politikaları, Bilgi Toplumu