Üniversite Öğrencilerinin Bilgi Okuryazarlığı Öz-Yeterliliklerinin Değerlendirilmesi: Kırıkkale Üniversitesi Örneği

Authors : Erol Yılmaz, Ali Kavak

Pages : 348-374

Doi:10.33721/by.1560442

View : 201 | Download : 246

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırmanın amacı, Kırıkkale Üniversitesi’nde öğrenim gören lisans ve ön lisans öğrencilerinin bilgi okuryazarlığı öz-yeterlilik düzeylerini belirlemek ve bu düzeyleri etkileyen demografik ve akademik faktörleri incelemektir. Ayrıca, öğrencilerin bilgiye erişim tercihlerini ve bilgi okuryazarlığı eğitimi beklentilerini ortaya çıkarmayı hedeflemektedir. Bu araştırmada, nicel araştırma desenlerinden tarama modeli kullanılmıştır. İstatistiksel olarak yeterli kabul edilen örneklem büyüklüğünün oldukça üzerine çıkılarak, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Kırıkkale Üniversitesi’nde öğrenim gören lisans ve ön lisans öğrencileri arasından basit rastgele örnekleme yöntemiyle toplam 881 öğrenciden veri toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak 28 maddeli “Bilgi Okuryazarlığı Öz-Yeterlik Ölçeği” kullanılmış, verilerin analizinde SPSS ve AMOS programları tercih edilmiştir. Ölçeğin geçerlilik ve güvenilirliği çalışma örneklemine göre test edilmiş, hipotezlerin değerlendirilmesinde t-testi, ANOVA ve korelasyon analizleri uygulanmıştır. Araştırma sonuçları, öğrencilerin bilgi okuryazarlığı öz-yeterlilik düzeylerinin orta-yüksek seviyede olduğunu göstermektedir. En yüksek öz-yeterlik “bilgi ihtiyacının tanımlanması” kategorisinde gözlemlenirken, en düşük öz-yeterlik “bilgi iletimi” kategorisinde tespit edilmiştir. Fakülte/yüksekokul, akademik başarı ve veri tabanı kullanımı öz-yeterliliği etkileyen faktörler olarak belirlenmiş, cinsiyet ve sınıf düzeyinin ise anlamlı bir etkisi olmadığı saptanmıştır. Ayrıca, bilgi okuryazarlığı eğitimi alan öğrencilerin öz-yeterlilikleri daha yüksek olduğu görülmüştür. Bu bulgular, disipline özgü yaklaşımların, dijital kaynakların etkin kullanımının ve özel eğitim programlarının önemini vurgulamakta, üniversite eğitimi boyunca bu becerilerin sistematik olarak geliştirilmesi gerekliliğine işaret etmektedir. Bu çalışma, Kırıkkale Üniversitesi’nde öğrencilerin bilgi okuryazarlığı öz-yeterliliklerini inceleyen ilk araştırma olması, örneklem büyüklüğü ve farklı akademik birimleri (fakülte/meslek yüksekokulu) kapsayan yapısıyla özgündür. Ayrıca, güncel teknolojik gelişmeleri ve yapay zekâ araçlarının kullanımını da dikkate alarak bilgi okuryazarlığı alanına yeni bir perspektif sunmaktadır.
Keywords : Kırıkkale Üniversitesi, Bilgi Okuryazarlığı, Öz-Yeterlilik