Çanakkale Vilâyetine Mübadillerin Yerleştirilmesi (1923-1930): Tasfiye Talepnamelerine Göre Bir İnceleme ve Değerlendirme

Authors : Ayşegül ŞENTÜRK

Pages : 285-316

Doi:10.17518/canakkalearastirmalari.475860

View : 20 | Download : 10

Publication Date : 2018-10-29

Article Type : Research Paper

Abstract :1877-1878 Osmanlı-Rus savaşından itibaren Milli Mücadele yıllarına kadar  Balkanlar’dan Anadolu’ya sürekli olan göçler, zaferin kazanılmasının ardından Türkiye  ile Yunanistan arasında zorunlu bir göç antlaşmasını gerektirmiştir. Antlaşmaya uygun  olarak 1923-1925 yılları arası yaşanan büyük mübadele ve sonrasında Türkiye’ye  devam eden göçler, sadece uzun bir göç tarihi olan Türk toplumu için değil dünya  çapında büyük bir göç hareketi olarak kabul edilmektedir. Mübadele esnasında gerek  Türkiye gerekse Yunanistan mübadillerin uygun yerlere yerleştirilmesi, ihtiyaçlarının  karşılanması ve tüketici durumdan üretici hale getirilmesi için oldukça büyük çaba  sarf etmiştir. Söz konusu dönem ile ilgilenen araştırmacılar açısından mübadillerin  geldiği ve yerleştirildiği yerleri tespit etmek, geldikleri yerlerdeki emlak ve diğer  menkullerinin kayıtlarını incelemek büyük önem arz etmekte olup, dönemin birinci  derecedeki kaynakları arasında olan bu kayıtlar, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivinde  tasnif edilerek, “Muhtelit Mübadele Komisyonu Tasfiye Talepnameleri Kataloğu” adı  altında ilgililerin hizmetine sunulmuştur. Bu çalışmada Tasfiye Talepnamelerinden  yararlanılarak Çanakkale’deki mübadele ve mübadillere ilişkin istatiksel bilgilerde  kullanılmak suretiyle somut bilgilerin elde edilmesine çalışılmış; Tasfiye Talepnameleri  ve diğer kaynaklarla birlikte Çanakkale’ye yapılan mübadele hakkında özellikle yerel  tarih ve göç tarihi çalışmalarına katkı sağlanması amaçlanmıştır.
Keywords : Türkiye, Çanakkale, Mübadele, Mübadil, Tasfiye Talepnamesi