Cenevre Afyon Konferansları ve Türkiye’nin Tutumu

Authors : Suna ALTAN

Pages : 45-70

Doi:10.17518/canakkalearastirmalari.585340

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2019-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Haşhaş bitkisinin sütünden elde edilmiş olan afyon maddesi, farklı toplumlarda tıbbi  amaçların yanında keyif verici madde olarak da kullanılmıştır. Afyon kullanımının  artmasıyla birlikte, 17. yüzyıldan itibaren afyon maddesinin seri üretimine başlanmıştır.  20. yüzyılın başlarında afyon tüketim oranının dünyada hızlı bir şekilde artmış  olmasından dolayı duyulan rahatsızlık nedeniyle, uluslararası alanda afyon ve afyonlu  ürünlere karşı müdahale kaçınılmaz olmuştur. ABD, dünyadaki afyon sorununu kontrol  altına almak adına öncü devlet olmuştur. 1920 yılında Milletler Cemiyeti’nin kurulması  ile birlikte tüm yetki, denetim ve çalışmalar bu cemiyet tarafından yürütülmeye  başlanmıştır. Milletler Cemiyeti tarafından uluslararası alanda afyon ve afyondan  üretilen ürünlerin kontrolü için denetim mekanizması kurulmuştur. Milletler Cemiyeti  tarafından 1925-1936 yılları arasında düzenlenmiş olan Cenevre Afyon Konferansları,  uluslararası alanda afyona müdahale konusunda önemli bir dönüm noktası olmuştur.  Türkiye Cumhuriyeti Devleti, ülkenin ekonomik durumunu da göz önüne alarak 1932  yılına kadar bu denetim mekanizmasının dışında kalmıştır, fakat ülke içinde bazı  düzenlemeler yapmaktan da geri kalmamıştır. ABD, Türkiye›nin mekanizmaya dâhil  edilmesi konusunda ülkemize siyasi ve ekonomik baskılar yapmıştır. Türkiye, Cenevre  Afyon Konferanslarına katılmış ve 1932 yılı itibariyle sözleşme ve antlaşmalarda  imzacı olmuş, böylece afyon konusunda uluslararası denetim mekanizmasına dahil  olmaya başlamıştır. Bu makalede, Cenevre Afyon Konferanslarına gidilen süreç,  Cenevre Afyon Konferansları ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin konferans öncesi  ve sonrası uluslararası alandaki işbirliği ve ülke içinde yapmış olduğu çalışmalar ele  alınmıştır.
Keywords : Afyon, Cenevre, Haşhaş, Milletler Cemiyeti, Türkiye Cumhuriyeti