Byzantion ve Kalkhedon’un Şehircilik Açısından İncelenmesi: Kuruluşlarından Roma İmparatorluk Dönemi’ne Kadar

Authors : Nisan LORDOĞLU

Pages : 169-194

Doi:10.13113/CEDRUS.201907

View : 13 | Download : 11

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :8000 yıldır iskâna uğrayan ve özellikle antikçağdan iti­baren inşa faaliyetlerinin çok yoğun olarak ya­şandığı İs­tanbul’un her iki yakasında, Roma İmpara­torluk Dö­nemi öncesi topografyasını ve yapılarının lo­ka­lizasyo­nunu belir­lemek oldukça zordur. ‘Kentsel dö­nü­şüm’ ve ‘ulaşım’ pro­jeleri kapsamında İstanbul gene­linde yoğun inşaat faali­yetlerinin yapılması, kentin ta­rihi dokusunu ve berabe­rinde arkeolojik kalıntılarını da yok etmektedir. İstan­bul’un Hellen ve Roma İm­pa­ra­torluk dönem­le­rine ait yapı kalıntılarının izlerine rastlamak artık ne­redeyse im­kân­sızdır. Ancak, arkeolo­jik kazılarda ortaya çıkan küçük buluntular ve belgele­nen her türlü eser günümüze ulaşma­mış yapılarla ilgili fikir belirtme ve lo­kalizasyon önerilerini getirme olana­ğı sağlamaktadır. Bu makalede, İstanbul Boğazı’nın iki yakasında kurul­muş olan Byzantion ve Kal­khedon’un kuruluşlarından Roma İmparatorluk Döne­mi’ne kadar olan süreç içeri­sinde antik kaynaklar ve son yıllarda ya­pılan arkeolojik kazılar kapsamında şehircilik açısından incelenmesi am aç­lanmaktadır. Antik kaynaklar ve ar­ke­o­lojik bu­lun­tular karşılaştırılarak Byzantion ve Kal­khedon’un Roma Dönemi öncesi yapılarının lokalizas­yon önerileri geti­rilmeye çalışılmış ve iki kentin kuru­luş­larından Roma İmparatorluk Dönemi’ne kadar olan sürede birbirle­riyle ekonomik, siyasi ve askerî açıdan etkile­şimlerine yer verilmiştir.
Keywords : Byzantion, Kalkhedon, Antik Şehircilik, İstanbul Boğazı