Knidos Liman Duvarları
Authors : Aytekin BÜYÜKÖZER
Pages : 215-237
Doi:10.13113/CEDRUS.201909
View : 14 | Download : 31
Publication Date : 2019-06-30
Article Type : Research Paper
Abstract :Knidos, Datça Yarımadası’nın en uç noktasında, güneye bakan ve denize doğru alçalan eğimli bir arazi ile hemen önündeki küçük ada üzerine kurulmuştur. Topoğrafik yapısından kaynaklı bu özelliği nedeniyle Strabon tarafından çifte şehir olarak adlandırılan kentin yaklaşık olarak 4 km’lik uzunluğa sahip bir savunma hattı vardır. Kent surları planlanırken stratejik düşünce ve arazinin sağladığı imkanlardan faydalanılmış, arazinin şekli surların yapımında belirleyici olmuştur. Topoğrafya dikkate alınarak araziye oturtulan surlarda doğal tahkimli uçurum veya kayalık gibi bölümler akılcı bir şekilde sur hattına dahil edilmiştir. Surlar arazinin jeomorfolojik yapısına bağlı olarak yerel kireç taşı bloklardan örülmüştür. Bununla birlikte yer yer konglamera blokların kullanıldığı bölümler de bulunmaktadır. Kulelerin tamamı, sur bedenlerinin bir kısmı rektogonal bloklardan isodomos teknikte örülmüştür. Sur bedenlerinin büyük bir bölümünün ise polygonal bloklardan örüldüğü görülmektedir. Bu çalışmada, Knidos kent surlarının bir parçası olan ticari ve askeri liman çevresindeki duvarlar ve kuleler ele alınacaktır. Antikçağda Strabon’un aktarımlarından bildiğimiz kadarıyla ana karadan Kap Krio’ya doğru inşa edilen bir mendirekle ada ile ana kara birleştirilmiş arada ise dar bir kanal bırakılmıştır. Ana kara ve Kap Krio’nun birleştirilmesi ile kıstağın doğusunda ve batısında iki koy meydana gelmiştir. Oluşan koyların ağız kısımlarında yapılan düzenlemelerle koylar koruma altına alınarak birer liman elde edilmiştir. Söz konusu limanlar MÖ IV. yüzyılın 2. çeyreğinde başlayan imar faaliyetleri çerçevesinde planlanan savunma sisteminin içine dahil edilmiştir. Özellikle Askeri Liman çevresindeki ve girişindeki kulelerle “ limen kleistos ” olarak bilinen “ kapalı veya kapatılabilen liman ” olgusunun en iyi örneklerinden biridir.Keywords : Karia, Knidos, Antik Liman, Sur, Savunma Sistemi, Kule, Duvar