Sualtı Arkeolojisinin Terminoloji Sorunsalı
Authors : Alper GÖLBAŞ
Pages : 589-605
Doi:10.13113/CEDRUS.201927
View : 14 | Download : 12
Publication Date : 2019-06-30
Article Type : Research Paper
Abstract :Dünya’da yapılan ilk sualtı araştırmaları iç sularda başlamış ve bu çalışmaları Avrupa’da çeşitli göllerde yapılan dalışlar oluşturmuştur. Arka planında arkeolojik amaçlardan ziyade hazine avcılığı veya antikacılık zihniyeti bulunan söz konusu çalışmalar yıllarca devam etmiştir. Bir arkeoloğun suyun altına dalış yaptığı ilk örnek Meksika’da yer alan “Chichen Itza” tapınağının yanındaki bir obrukta 1904’te gerçekleşmiştir. Su altında kendi bütünselliği ile bir batığın bir Arkeolog tarafından ilk olarak kazıldığı yer ise insert ignore into journalissuearticles values(Gelidonya Burnu Batığı 1960); Türkiye’dir. Ülkemizde yaklaşık 50 yıldır fiili olarak yapılmakta olan Sualtı Arkeolojisi çalışmaları dünya ölçeğinde önemli bir yere sahip olsa da ülkemizde yürütülen geleneksel Arkeoloji çalışmalarının yanında sayısal olarak çok daha küçük bir yer tutmaktadır. Çalışma oranının karada yürütülen çalışmalar yanındaki göreli azlığı, bilinirliğin de az olmasına sebebiyet vermektedir. Dünyada yürütülen çalışmalar zaman içinde alt dallara ayrılmış özgün bir terminoloji oluşmuştur. Ülkemizde ise terminolojik çalışmalara ağırlık verilmemiştir. Günümüzde İngilizce Underwater Archaeology ‘nin birebir Türkçe çevirisi olan “Sualtı Arkeolojisi” kavramı yaygın ve en kapsayıcı tabir olarak tercih edilmiş olsa da bilim dünyasında bunun dışında çok sayıda benzeri alt dal da mevcuttur. Bu çalışmada söz konusu alt dalların içerikleri ve terminoloji sorunsalı ile bunlara önerdiğimiz Türkçe karşılıklar ele alınmıştır.Keywords : Sualtı Arkeolojisi, Denizcilik Arkeolojisi, Gemicilik Arkeolojisi, Arkeolojik Terminoloji