Geç Antikçağ’da Kibyra

Authors : Şükrü ÖZÜDOĞRU

Pages : 13-64

Doi:10.13113/CEDRUS/201803

View : 11 | Download : 11

Publication Date : 2018-06-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışma kapsamında, bugün Burdur ili Gölhisar ilçesi sınırları dâhilinde bulunan Kibyra antik kentinde, 2006 yılında başlayıp halen sürdürülen kazı ve araş¬tırmalar sonucunda ele geçmiş ya da ortaya çıkarılmış olup, Geç Antikçağ’a atfedilen verilerin genel bir sunumu ve değerlendirmesi yapılmıştır. Böylece geç dönem yerleşim karakterinin; mimari, sosyal, kültürel, dinsel yönleriyle belirlenebilmesi amaçlanmıştır. Kibyra’da özellikle MS 417 yılında yaşandığı kayıtlara geçmiş olan bir deprem felaketi sonrası, kentin mimari peyzajının radikal biçimde değiştiği ve kapladığı alanın küçülerek, Agora merkezli, surla çevrelenmiş bir Geç Antikçağ yerleşime dönüştüğü tespit edilmiştir. Kentsel yaşam boyutundaki sosyal, kültürel, ekonomik ve mekânsal gerilemenin nedenleri, aynı dönem içinde tüm Asia Minor yerleşimlerinde daha önce ortaya konmuş veri¬ler ve so¬nuçları ışığında tartışılmıştır. Ayrıca Kibyra’da Hıristiyanlığa ilişkin bilinenler, yeni buluntu ve bulgular dikkate alınarak tekrar gözden geçirilmiş ve varılan sonuçların genel bir sunumu aktarılmıştır. Bugüne değin ele geçen veriler, geç dönem kentinin MS V. ve VI. yüzyıllardaki değişimi daha anlaşılır kılmaktayken, VII. yüzyıl ve sonrasına ait veriler henüz oldukça zayıf ve çok yetersizdir. Ele geçen maddi kültür verileri, MS 417 depremi sonrası, Kibyra’da kentsel yaşamın MS VI. yüzyıl sonla¬rına kadar nispeten yoğun, sonrasında ise belli belirsiz ya da oldukça eğreti biçimde, tarihlendirme yöntemi çok güvenilir olmayan birkaç küçük buluntuya dayanarak, ancak MS IX. yüzyıl sonlarına kadar sürdürüldüğünü göstermektedir.
Keywords : Geç Antikçağ, Kibyra, Kentsel Gerileme, Kibyra Minor