Osmanlı Edebiyatında Birinci Ağızdan Anlatılar Çerçevesinde Temeşvarlı Osman Ağa’nın Otobiyografisi

Authors : Furkan ÖZTÜRK

Pages : 329-336

Doi:0.13113/CEDRUS.2015011407

View : 15 | Download : 17

Publication Date : 2015-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, Osman Ağa adlı bir Osmanlı sipa­hisinin yaşam öyküsünü birinci ağızdan anlatılar oto­bi­yografi, günce, anı, sergüzeştname, mektup çerçeve­sinde ele alıp incelemeyi amaçlamaktadır. Viyana Kuşatması bozgunundan dört yıl sonra Temeşvarlı Osman’ın görev için gittiği Lipova Kalesi’nin Avus­turyalılar tarafından işgaliyle düşmesi, böylelikle Te­meşvarlının esaret hayatının başlaması, yıllarca Fischer adlı efendisine hizmet etmesi, fidye parası için arka­daşlarını rehin bırakarak Temeşvar’a gitmesi, parayı bulması fakat dönüş yolunda soyulması, başka bir generalin hizmetine girmesi, kaderin onu Viyana’ya sürüklemesi, orada dil öğrenmesi, şekercilik ve pastacı­lık mesleğinde ilerle­mesi, efendiliği ve dürüstlüğü ile kendini sevdirmesi ve nihayet Karlofça Antlaşması’nın sağlamış olduğu barış havasından yararlanarak Tuna Nehri üzerinden kaç­ması ve on iki yıllık tutsaklık hayatının sona ermesi sözü edilen otobiyografinin temel noktalarıdır. Temeş­varlı’nın bu maceraları kimi buruk kimi neşeli kimi de umutsuz zamanları içer­mekte olup Hristiyanlar’ın eline düşmüş bir Osmanlı subayının şahsi gözlemlerini vermesi, kültür tarihi ile ilgili çok önemli bilgiler aktar­ması ve Rumeli Türklü­ğüne ait kimi folklorik öğelerin satır aralarında okuna­bilmesi bakımından değerlen­dirilmiş­tir.
Keywords : Osmanlı Edebiyatı Otobiyografi Temeşvarlı Osman Ağa Viyana Kuşatması Tuna Nehri