Rus Tüccarlarının Osmanlı Sularında Yaşadığı Zorluklar: Deniz Kazaları Sonrası Gasp ve El Koyma Olayları (1750-1800)

Authors : Fatih Ertaş

Pages : 231-240

View : 58 | Download : 68

Publication Date : 2024-06-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti ile Rus Çarlığı arasındaki savaşlar ve diplomatik ilişkiler iki ülke arasındaki ticarî ilişkileri şekillendirmiştir. Özellikle güç dengelerinin Ruslar lehinde değişmesi ve Osmanlı egemenliğinde bulunan denizlerin Rus ticaret gemilerine açılması, ticarî ilişkilere farklı bir boyut kazandırmıştır. 18. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı sularında seyreden Rus tüccar ve gemileri, deniz kazaları sonrası gasp ve el koyma olaylarına maruz kalmıştır. Bu durum, Osmanlı-Rus ticarî ilişkilerini olumsuz yönde etkilemiştir. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri’nde bulunan Rusya Ahkâm Defterleri, bu olaylara dair önemli bilgiler sunmaktadır. Defterlerde yer alan ve 18. yüzyılın ikinci yarısında meydana gelen 45 deniz kazasının %40’ında gasp veya el koyma vakası görülmüştür. Osmanlı Devleti, bu tür olayları antlaşmalara aykırı ve haksız bulmuştur. Mağdurların haklarını korumak ve iki devlet arasındaki iyi ilişkileri sürdürmek için gerekli adımları atmıştır. Bu çalışma, deniz kazaları sonrası gasp ve el koyma olaylarını ve Osmanlı Devleti’nin bu olaylara yönelik çözüm arayışlarını incelemektedir. Böylece, Osmanlı-Rus ticarî ilişkileri ve denizcilik tarihinin daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunulması amaçlanmıştır.
Keywords : Osmanlı, Rusya, Deniz Ticareti, Deniz Kazaları, Gasb ve El koyma