ORDU SİYASET İLİŞKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Authors : Murat AYGEN

Pages : 248-266

Doi:10.33692/avrasyad.510113

View : 21 | Download : 18

Publication Date : 2018-05-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk siyasal hayatının en belirleyici unsurlarından birisi ordunun siyasal hayatta oynadığı roldür. Hiç şüphe yok ki her bir askerî müdahale başarılı olduğu oranda ordunun gücünü artıracak düzenlemelerle birlikte yeni vesayet odakları ortaya çıkarmıştır. Ancak darbelerin oluşum nedenleri ve yarattığı sonuçlar da sadece asker üzerinden anlaşılmaz. Bunun sivil ayağı üzerinden toplumun yaşadığı olumsuzlukları da değerlendirmek lazımdır. Her bir askerî müdahale kendi tarihsel-toplumsal, ekonomik, kültürel ve sosyo-politik düzen inşa etmiştir. Bu yeni düzenlerin ne olacağı ve nasıl şekilleneceği tek başına ordunun irade, karar ve eylemleriyle gerçekleşmemiş, sosyal ve siyasal aktörlerin müdahil olduğu güç ilişkileri içinde belirlenmiştir. Aynı zamanda her bir askerî müdahale sonrasındaki sosyo-politik ve sosyoekonomik düzenlemeler farklı toplumsal ve siyasal aktörler üzerinde değişik etkilerde bulunmuştur. Türkiye, bir darbe teşebbüsüyle tarihinde ilk defa yüz yüze gelmemiştir. Ancak, 15 Temmuz darbe girişimi Türkiye tarihinde bir ilktir. Zira tarihte ilk defa, toplum ve devlet nezdinde kendisini bir “dinî hareket” olarak nitelemiş bir yapı kendi halkına silah doğrultup, gayri meşru şekilde devlete el koyma teşebbüsünde bulunmuştur. Eğitim odaklı bir dinî hizmet görüntüsü altında “devlete sızma” gibi bir amacı gizlice gerçekleştirdiği anlaşılan bir yapı, bu kez devleti doğrudan ele geçirmek üzere millete silah doğrultup, milletin meclisini bombalayıp, halkını öldürmüĢ ve birçoğunu da yaralamıĢtır.
Keywords : Darbe, Demokrasi, Askeri müdahale