SAPMA EKSENİNDE GÜNLÜK DİL VE ŞİİR DİLİ ETKİLEŞİMİ

Authors : Erol GÖKŞEN, Soner AKPINAR

Pages : 432-442

Doi:10.33692/avrasyad.510248

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2018-05-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Edebî türler içinde Ģiirin diğer türlerden temel farkı her Ģeyden önce çok-anlamlılık yaratmak ve anlam yoğunlaĢması sağlamaktır. Bu durum Ģiir dilinin günlük ya da bilimsel dilden ayrılma zorunluluğunu doğurur. ġiir dili çok anlamlılık yaratabilmek adına çeĢitli yöntemler dener. Bunların en baĢında gelen ise sözcüklerin sözlük anlamlarının dıĢında kullanılıp çağrıĢımsal gücünden yararlanmaktır. Bu noktadan hareketle Ģair, yeni sözcükler üretir, bilinen sözcükleri değiĢtirebilir, sözdizimini bozabilir, kısacası ulaĢmak istediği anlam doğrultusunda dili istediği gibi kullanabilir. Böylesine bir yaklaĢım bilinçli yapılan bir tercihin ürünü olduğu için dil değiĢime uğrar. Bu ise sapma olarak adlandırılır. Ġncelemede Ģairlerin ürettiği sözcüksel sapmaların diğer Ģairler, yazarlar tarafından da kullanılıp kullanılmadığı, günlük dilde bu sapmaların yayılma derecesinin ne olduğu sorularına cevap aranacak ve bu anlamda sapmaların dilde bir zenginleĢmeye mi yoksa bozulmaya mı yol açtığı üzerinde durulacaktır. ġiir dilinin kendine has özgür yapısı Ģairlerin, diledikleri biçimde kelime türetmelerine olanak sağlamıĢtır. Bunun en iyi örneğini de Ġkinci Yeni Ģairlerinde görmek mümkündür. ġairler sapma sayesinde Ģiirin anlam evrenini geniĢletmiĢlerdir. Ancak bu kelimelerin Ģu ana kadar günlük dile, halkın diline girdiği pek söylenemez. Daha çok sadece yazar ve Ģairlerin ortak kullanımda olan edebi dil içinde bir kod sistemine dönüĢtüğünü söylemek doğru olacaktır. Bir baĢka deyiĢle sözcüksel sapmalar sayesinde edebi eserleri takip eden ve kendisi de edebi eser üreten insanların birbirlerine eklenerek dil içinde daha entelektüel bir dil oluĢturdukları ifade edilebilir
Keywords : Şiir, şair, sözcüksel sapma