DEDE KORKUT’UN 13. DESTANI “SALUR KAZAN’IN YEDİ BAŞLI EJDERHAYI ÖLDÜRMESİ” BOYUNUN ALEX OLRİK EPİK YASALARI BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

Authors : Sacide ÇOBANOĞLU

Pages : 81-101

Doi:10.33692/avrasyad.628223

View : 16 | Download : 15

Publication Date : 2019-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk dünyasının üzerinde en çok çalıştığı metin olarak nitelendirebileceğimiz Dede Korkut hem tarih hem dilbilimi hem de halkbilimi açısından birinci derecede önem taşıyan tarihi bir kaynak durumundadır. Gerek Türk dünyası açısından sahip olduğu büyük önem gerekse dünya mirası olması bakımından taşıdığı değer vasıtasıyla yüzlerce araştırmaya konu olmuş Dede Korkut’un, geçtiğimiz günlerde, Türkistan ve Türkmen Sahra nüshasının bulunduğu haberi, Türk dünyasında büyük yankı oluşturmuş ve aynı derecede büyük bir sevinçle karşılanmıştır. Dede Korkut’un 13. boyunun yayımlanmasından önce bu boyun varlığına dair, elimizde bazı bilgiler bulunmaktaydı. Azerbaycanlı milliyetçilerin Berlin’de çıkarmakta oldukları ‘Açık Söz’ dergisi İlkteşrin, 1936 tarihli, 3. sayısında ve Bakü’de çıkarılmakta olan ‘Bakinskiy Raboçiy’ gazetesinin, 4 Ağustos 1936 tarihli, sayısında Profesör Bekir Çobanzade’nin Leningrad Şarkiyat Enstitüsü yazmaları arasında Dede Korkut’un on üçüncü hikâyesinin bulunduğunu haber vermiştir. Bu çalışmada Dede Korkut’un 13. boyu “Salur Kazan’ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi Boyu”nun Alex Olrik epik yasaları bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Farklı toplumlara ait anlatıların incelenmesinde, izlenecek ortak bir yöntem olarak ortaya konmuş Alex Olrik Epik Yasaları, bu anlatıların ortak bir paydada birleştirilebilmesi ve dünya mirası olarak insanlığa bırakılabilmesi amacını güder. Türk kültürü açısından çok büyük öneme sahip olan Dede Korkut’un yeni bulunan Türkmen Sahra Nüshası’nı bu yasalar çerçevesinde inceleyerek Türk kültürüne ve dünya mirasına katkıda bulunmak hedeflenmiştir.
Keywords : dede korkut, dede korkut kitabı, türkistan ve türkmen sahra