MOLLA NASREDDİN DERGİSİNİN İKİ ÖNEMLİ YAZARI: MİRZA CELİL VE SABİR

Authors : Nergiz GAHRAMANLI

Pages : 52-68

Doi:10.33692/avrasyad.895437

View : 19 | Download : 10

Publication Date : 2021-03-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Azerbaycan Türk edebiyatının ilk mizah dergisi olan Molla Nasreddin, 1906 yılında Celil Memmedkuluzade tarafından çıkarılmıştır. Döneminde gördüğü olumsuzlukları dile getirmek ve halkı uyandırmak için bir mizah dergisi çıkarma kararı alan Celil, buna Molla Nasreddin adını verir. Molla Nasreddin’in neşri Azerbaycan matbuatında önemli bir olaydı. Dergi, toplumdaki olumsuzlukları Nasreddin Hoca’nın yaptığı gibi mizahi bir dil ve ironik üslupla dile getirmiştir. Renkli ve resimli bir dergi olan Molla Nasreddin, haftada bir defa basılmıştır. Her sayı sekiz sayfadan ve bu sekiz sayfanın yarısı da karikatürlerden oluşmuştur. Kısa sürede dergi herkes tarafından tanınmaya ve büyük ses getirmeye başlar. Derginin etrafına dönemin önemli yazarları toplanır ve bu topluluğa “Molla Nasreddinciler” denilmeye başlanır. Buradaki yazıların çoğu “Molla Nasreddin” takma adıyla Celil Memmedkuluzade tarafından yazılmıştır. Dergide mizahi hikâyelere, şiirlere, deyimlere, sohbetlere, hesap meselelerine, mektuplara, lügata, sorulara vb. yazılara yer verilmiştir. Onun nesirde yarattığı yeniliği, şiirde Mirza Elekber Sabir yaratmıştır. Molla Nasreddin dergisi denilince nesirde Celil Memmedkuluzade, nazımda Mirza Elekber Sabir akla gelmektedir. Mirza Celil fikirlerini nesir yoluyla, Sabir ise nazımla halka ulaştırmıştır. İlk sayısından itibaren sosyal, siyasi, edebi meseleleri malzeme olarak seçen ve işleyen, dönemin şair ve yazarlarının dikkatini çeken Molla Nasreddin, bugünün edebiyatına ve toplumuna önemli bir hizmette bulunmuştur. Bu çalışmada, iki güçlü yazarın Molla Nasreddin dergisinde eleştirel bakış açısıyla yazdığı yazıların önemi üzerinde durulmuştur.
Keywords : Mirza Celil, Sabir, Molla Nasreddin,