ERİL TOPLUMDA KADIN SESLERİ: AMASYALI KADIN ŞAİRLER VE OKSİTAN’DAKİ KADIN TRUBADURLAR ÜZERİNE MUKAYESELİ BİR ÇALIŞMA

Authors : Zeynep ELBASAN

Pages : 145-158

Doi:10.33692/avrasyad.895581

View : 14 | Download : 14

Publication Date : 2021-03-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Amasya’da 15. ve 16. Yüzyıla ait tezkireler incelendiğinde önemli dört kadın şaire yer verildiği görülmektedir: Zeynep, Nisayi, Ayşe ve Mihri Hatun. Mihri Hatun’un divanının dört nüshasının bulunmasına rağmen bahsi geçen diğer kadın şairlerin eserlerine sadece tezkire ve yazışmalar üzerinden ulaşabiliyoruz. Bu şairelerin tamamı erkek şairler tarafından erkek okurlar için tasarlanmış divan edebiyatı sınırları içinde eser vermiştir. Buna benzer bir örneği on iki ve on üçüncü yüzyılda Oksitan edebi muhitlerinde de görüyoruz. 1150-1250 yılları arasında bir grup kadın, trobador erkeği merkeze alan kendi klasik edebiyatlarının sınırları içinde şiirler üretmiştir. Bu mukayeseli çalışma yukarıda belirtilen kadın yazarların eserlerinde kadınlık ve seslerin çokluğu kavramına odaklanmaktadır. Oksitan bölgesinden (Fransa'nın güney kesiminden) ve Amasya'dan (Anadolu'nun kuzey kesiminden) kadın yazarların kimliğini inşa eden sosyal koşulları daha iyi anlamak ve ilerlemelerinde önemli olup olmadığını araştırmak için inceleniyor. Ele alınan üç karşılaştırma hususu söz konusudur: birincisi, cinsiyet söylemi sorunu, farklı konular hakkında çoklu sesler kullanarak yazmak ve bu iki durumun kadın yazarların edebi tarzlarını ne ölçüde etkilediğidir. İkinci olarak, kadın yazarlar arasındaki mektup yazışmaları veya şiir üzerinden ne gibi etkileşimler olduğu da bu araştırmanın konusudur. Bu çalışma, dönemin kadın ve erkek şairleri arasındaki etkileşime de odaklanmaktadır. Her iki durumda da kadın yazarlar, söz konusu teknikleri erkek hegemonyası sınırları içindeki edebi dünyada statü kazanmak için bir müzakere aracı olarak kullanmışlardır.
Keywords : Erken modern, orta çağ, tezkire,