VAN ÂŞIKLIK GELENEĞİ ARAŞTIRMALARININ TARİHİ

Authors : Abdulselam ARVAS

Pages : 541-553

View : 17 | Download : 23

Publication Date : 2021-06-16

Article Type : Review Paper

Abstract :Türk âşıklık geleneği, Anadolu sahasında ozan-baksı kültürü üzerine inşa olan ve tarihî kökenleri çok eski dönemlere giden bir edebiyat şubesidir. Van âşıklık geleneği ise bu edebiyat şubesinin, başlangıçtan bu yana, özgün bir parçasını teşkil etmektedir. Tespitlerimize göre, Vanlı âşıklara ve yöredeki âşıklık geleneğine yönelik çalışmalar yarım asırdan beridir yapılmaktadır. Bu kapsamda, mezkûr araştırma hazırlanırken, başta Van Valiliği ve Van Belediyesi gibi resmî kurumların yayın organları olmak üzere çeşitli tezler, yerel dergiler, yerel gazete arşivleri gibi kaynaklar taranmıştır. Neticede Van âşıklık geleneği hakkında yapılan çalışmaların tez, makale, bildiri, kitap, kitap bölümü, gazete haberi tarzında yayınlar olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmalar, temelde popüler ve bilimsel olmak üzere iki başlık altında incelenebilirdi, ancak bu makalede söz konusu yayınlar daha detaylı bir tasnifle ele alınmıştır. Bu manada söz konusu çalışmalar “Yerel Gazete ve Dergilerdeki Yayınlar”, “Yayınlanmış Makale ve Bildiriler”, “Üniversitelerde Hazırlanan Tezler” ve “Konu Hakkında Kitap ve Kitap Bölümleri” gibi başlıklar altında incelenmiştir. Böylece Van âşıklık geleneği ve temsilcilerine yönelik şu ana kadar yapılan çalışmalar hem derli toplu bir biçimde makalede sunulmuş hem de bunların eleştirel ve kronolojik bir bibliyografyası hazırlanmıştır. Kısaca, bu makalede Van âşıklık geleneği araştırmalarının tarihi ele alınmış, ancak yapılan araştırmalardan hareketle Ercişli Emrah hariç, Vanlı âşıkların bilim dünyasında yeterince ilgi görmediği tespit edilmiştir.
Keywords : Van, âşıklar, âşıklık geleneği, kronoloji