ARDAHAN GÖLE İLÇESİ POŞA MASALINDA ESTETİK UNSURLAR

Authors : Semra ÇEVİK, Dilek SARIKAYA

Pages : 312-322

View : 19 | Download : 17

Publication Date : 2022-03-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Çağımızda teknolojinin hızla gelişmesiyle kültürel her ürün gibi masallar da kaybolmaya yüz tutmuştur. Teknolojinin hızla yayılması, göç ve masal anlatıcılarının dinleyici bulmamaları veya sağlık sorunları ya da ebediyete intikal etmelerinden dolayı kaybolan sözlü kültür ürünlerini derlemek, bunları bilimsel bir bakış açısıyla değerlendirmek ve bilim dünyasına tanıtmak çalışmamızın çıkış noktasını oluşturmaktadır. Bu nedenlerin yan ısıra görsel kültürün gündelik yaşamda olan egemenliği, sözlü kültürün yok olmasına yol açmış ve masalların zenginliğini, çeşitliliğini hatta yaygınlığını azaltmıştır. Sözlü kültürde; yaşayan masallar, ders verici, ahlaki yönlendirmeleri ve etkili bir mizah anlayışı ile insani değerler barındırmaktadır. Masal; anlatanda, dinleyende dilin estetik yönünü kullanarak hem öğretici bir duygu ve hem de etkili bir duruş kazandırır. Ayrıca sözlü kültür ürünleri olmalarının yanı sıra betimlemeleri estetik unsurlar taşımaktadırlar. Böylece bir yandan hayatı mizah içinde öğretirken diğer yandan estetik unsurları ile bireyin estetik gelişimine katkıda bulunurlar. Bu çalışmada; Ardahan’ın Göle yöresinde nesilden nesile aktarılan ve Niyazi Bahadır tarafından ‘Poşa’ olarak bilinen topluluğa ait olduğu söylenen ve yörede “Poşa Kadın Masalı” olarak adlandırılan masalı derleyerek motif, kahraman ve formellerdeki estetik unsurları Hegel’in estetik kuramlardan yola çıkarak incelemek amaçlanmıştır. Söz konusu masaldan yola çıkarak oluşturulan bu çalışmada Poşa etnik gurubunun özellikleri, yaşam biçimleri, gündelik yaşam yapıları, sosyolojik durumları ya da masalın farklı versiyonları ile karşılaştırma yapmaktan ziyade sadece anlatıdaki estetik unsurlar tespit edilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Estetik, estetik unsurlar, masal, Poşa Kadın Masal