KIRGIZ BOZKIR KÜLTÜRÜNDE ÜFLEMELİ ÇALGILAR

Authors : Nazgül Enteriyeva

Pages : 180-196

Doi:10.33692/avrasyad.1489308

View : 38 | Download : 30

Publication Date : 2024-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalgı biliminde dünyada mevcut olan müzik aletlerinin her birinin çeşitleri, kullanıldıkları yerleri ve maksatları, tonal yapı ve ölçüleri üzerinde dikkate değer araştırmalar yapılmıştır. Bu çalışmada çalgıların işlevinden çok adlandırıldıkları isimler leksik, morfolojik, fonetik ve etimolojik açıdan ele alınacak. Konunun sınırlandırılması bakımından Kırgızca müzik aletleri mercek altında tutulacak; diğer Türk dillerindeki karşılıkları, fonetik ve semantik durumlarına bakılacak, daha sonra tarihi Türk lehçelerinde tanıklandığı örneklerine de yer verilecek. Böylece Kırgız müzik aletleri tarihi- karşılaştırmalı bir biçimde, art ve eşzamanlı sistemde ele alınacak. Konu bu açıdan ele alındığında ilgili alanda yapılmış çalışmaların ve kaynakların yetersizliği tespit edilmiş, ilgili makale bu eksikliği gidermek için katkıda bulunmuş olacaktır. Türk tarihinin zenginliğine paralel olarak gelişen ve değişen Türk müzik aletlerinin her birinin kendine has özellikleri vardır. Nitekim Kırgız geleneksel müzik aletleri de asırları ihtiva eden yapılaşma sürecinden geçmiş ve birçok özellik edinmiştir. Kırgızlar tarih seyrinde temas ettiği halklar ile geleneksel müzik konusunda da karşılıklı etkileşim içinde bulunmuş, yarınlara bırakacağı müzik mirasını zenginleştirmiştir. Kırgız üflemeli müzik aletleri geniş konu yelpazesine sahip olmasında ötürü çalışma Kırgızların göçebe dönemi ile sınırlandırılmış ve dil verileri açısından kendine en yakın olan Türk halkları ile mukayeseli olarak yapılmıştır. Çalışmada bir kısmının hem isimleri de, hem kendilerinin de unutulmaya yüz tutmuş olan Kırgız müzik aletlerini tanıtmak ve modern dünyadaki benzer özellikler içeren müzik aletlerinin çıkış noktasını göstermek açısından önem taşıyor.
Keywords : Folklor, çalgı çeşitleri, etnografya, kültür, Türk lehçeleri