ANLAM, YAPI VE SÖZ DİZİMİ BAKIMDAN KIRGIZ TÜRKÇESİNDE KADIN KONULU DEYİMLER

Authors : Halit Aşlar, Erdal Aydoğmuş

Pages : 486-502

Doi:10.33692/avrasyad.1558499

View : 53 | Download : 43

Publication Date : 2024-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Dilin temel söz varlığını oluşturan deyimler, konuşulan dilin en önemli dil birliğidir. Deyimler sözlü ve yazılı anlatımda etkili bir biçimde duyguları ifade etme konusunda dile zenginlik katmaktadır. Deyimler özellikle hem az sözle çok şey anlatmak hem de anlatıma bir ahenk, bir güç kazandırmak açısından son derece önemli dil parçalarıdır. Dilin bir parçası olan deyimlerle ilgili olarak birtakım çalışmalar yapılmakta, yapılan çalışmalar arasında lehçeler arası çalışmalar da bulunmaktadır. Kuzey-Batı Türk lehçeleri grubunda yer alan Kırgız Türkçesindeki deyimlerle ilgili çeşitli çalışmaların olduğu bilinmektedir. Kadın sosyal hayatın her alanında kendini göstermektedir. Geçmişten günümüze destanlarda, masallarda, şarkılarda, şiirlerde, ninnilerde olmak üzere birçok edebî türde kadına yer verilmiştir. Türk tarihinin çeşitli dönemlerinde savaşlarda da kahraman Türk kadınıyla karşılaşılmaktadır. Bu çalışmada Kırgız Türkçesindeki deyimler taranarak kadın konulu deyimler tespit edilmiştir. Tarama sonucunda tespit edilen deyimler, önce Türkiye Türkçesine aktarılmış daha sonra bu deyimler, anlam, yapı ve söz dizimi bakımından incelenmiştir. İncelemenin sonucunda Kırgız Türkçesindeki kadın konulu deyimlerin anlamsal, yapısal ve söz dizimsel özellikleri hakkında fikir sahibi olunması amaçlanmıştır. Ayrıca incelenen deyimlerde kadına yüklenen nitelikler değerlendirildiğinde Kırgız kültürünün kadına bakışı hakkında fikir sahibi de olunmuştur.
Keywords : Kırgız Türkçesi, Kırgız Türkçesinde kadın konulu deyimler., deyim, kadın