MODERNLİĞİN ÜÇ İMGESİ ÜZERİNE BİR ANALİZ DENEMESİ: DEVLET, ULUS VE TEMSİLİ DEMOKRASİ

Authors : Cem Özkurt

Pages : 31-46

Doi:10.33692/avrasyad.1510468

View : 86 | Download : 75

Publication Date : 2025-03-25

Article Type : Research Paper

Abstract :İleri modern bir toplumsal sistem olarak deneyimlediğimiz modern toplumun, kurumsal yapılaşması tarihsel karakterlidir ve bugünün dünyasında birçok eksene gönderme yapmaktadır. Bu eksenlerden ilki, bir üretim yapılaşması ve ekonomik ilişkiler ağı olarak kapitalist toplumsal formasyondur. İkincisi, siyasal ve yönetimsel bir oluşum olarak ulus-devlettir. Üçüncü ise modernlikle birlikte ortaya çıkan ve geleneksel toplumun öznitelikleriyle uyuşmayan, sembolik düzeydeki farklılaşmalardır. Ekonomik bir sistem olarak modernlik, 19. yüzyılda sanayi kapitalizmiyle bağlantılı olarak ortaya çıkan kitlesel üretim, sınıf toplumu, karmaşıklaşmış iş bölümü, uzmanlaşma ve kentleşme gibi olguları içerir. Ulus-devlet ise denetleme, hesaplama ve öngörünün bilimsel bilgi aracılığıyla rafine hale geldiği yönetimsel bir oluşuma ve geniş toplumsal kesimlerin yurttaşlık bağıyla modern devletle ilişkili kılındığı yeni türden bir iktidar kimliğine gönderme yapar. Sembolik düzeydeki dönüşümler ise yurttaşlık, oy hakkı, eşitlik, özgürlük ve demokrasi gibi toplumsal pekiştireçlerin modern toplumla birlikte merkez kavramlar haline gelmesidir. Bu makale, modernliğin söz konusu üç ekseninin sosyo-ekonomik ve siyasal dönüşümlere dayanan sosyo-oluşumunu ulus-devlet, yurttaşlık, hukuk nosyonu, eşitlik, özgürlük gibi Batı toplumlarının son iki yüzyılına damgasını vurmuş kurucu kavramlar çerçevesinde tartışmaya açmaktadır. Sosyoloji kuramının hem klasik yazarlarının hem de çağdaş yorumcularının katkılarından yaralanarak, çağdaş toplumlarda temsili demokrasi, eşitlik ve özgürlük gibi kavramlar çerçevesinde gelişen yeni sorun alanlarını analiz etmeye çalışmaktadır.
Keywords : Modernlik, Ulus-devlet, Temsili Demokrasi, Eşitlik, Özgürlük