FENİKE ÜRETİMİ FİLDİŞİ ESERLER VE YAYILIM ALANLARI

Authors : İlknur Günel

Pages : 224-238

Doi:10.33692/avrasyad.1589204

View : 69 | Download : 57

Publication Date : 2025-03-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Suriye-Filistin kıyı şeridinde yaşayan Fenikeliler, Akdeniz’de geniş bir ticaret ağı kurmuş ve bu ağ sayesinde Mısır, Mezopotamya ve Anadolu gibi komşu uygarlıklarla kültürel ve ticari ilişkiler geliştirmiştir. Fildişi eserler sözü edilen dönem ticaretinin ve kültürel etkileşiminin önemli bir parçasıdır. Fenike tarzında yapılmış fildişi eserler, özellikle Asur kraliyet saraylarında ve tapınaklarında sıklıkla tercih edilmiştir. Örneklerinin çoğunun Nimrud’da ele geçtiği Fenike fildişi eserlerinin kullanım alanları mobilya süslemeleri, sandıklar, takılar, kutular, mühürler, heykelcikler ve tapınak eşyaları olmak üzere oldukça çeşitlidir. Özellikle mobilya süslemeleri ve kutular Fenike fildişi işçiliğinin en zarif örneklerini yansıtır. Fenikeliler farklı kültürlerle olan etkileşimlerinden dolayı fildişi işçiliklerinde değişik unsurları bir arada barındırmışlardır. Böylece Fenike işi fildişi eserleri bir yandan Fenike kimliğini korurken bir yandan da farklı etkilerle zenginleşmiştir. Hem kendilerine hem de ticaret yaptığı kültürlere ait motifleri eserlerinde ustalıkla kullanan Fenikelilerin Akdeniz ticaret ağındaki aktif rolü sayesinde söz konusu eserler farklı bölgelere yayılmıştır. Ticaret kolonileri aracılığıyla Akdeniz’de büyük bir alanda yayılım gösteren Fenike fildişi işçiliği diğer kültürlerin sanatlarını da etkilemiştir. Bu durum Fenikelilerin hem ticari hem de kültürel olarak ne kadar geniş bir etki alanına sahip olduklarını gösterir. Bu çalışmada üretim, kapsam ve yayılım açısından Fenike işi fildişi eserler incelenmiş, Fenike uygarlığının kültürel mirası olarak sahip oldukları önem gösterilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Fenikeliler, Fildişi, Nimrud, Akdeniz, Yakın Doğu