AKP Döneminde Sendikal Alanın Yeniden Yapılanması ve Kutuplaşma: Hak-İş ve Ötekiler

Authors : Işıl ERDİNÇ

Pages : 155-174

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2014-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de son 10 yıldır neoliberal politikaların hakim olduğu, işsizliğin ve güvencesiz çalışma koşullarının, sendikal hak ihlallerinin, tutuklama ve gözaltıların, toplumsal hareketlere ve toplumsal muhalefet aktörlerine yönelik baskı ve şiddetin arttığı bir dönem yaşanmakta. Gerek taşeron işçilerinin örgütlenme çalışmaları gerek sendikalı oldukları için işten çıkartılan işçilerin eylemleri sendikaların yeni strateji arayışlarını daha da merkezi bir yere getirmektedir. AKP dönemi boyunca sendikalar kanunu, toplu sözleşme kanunu ve iş kanunu başta olmak üzere pek çok hukuksal değişikliğe gidilmiş, sendikasızlaştırma ve taşeron yaygınlaşmıştır. Bu bağlamda biz de çalışmamızda yapılandırılmaya çalışılmasını ve bu durumun sendikaların ulaşabildiği kaynaklar ile eylem ve örgütlenme stratejilerini nasıl etkilediğini anlamaya çalıştık. AKP’nin başta Hak-İş, Memur-Sen ve DİSK, KESK olmak üzere sendika konfederasyonları ile kurduğu ilişkiyi analiz ederek, nasıl farklı söylemler kullandığını ve sendikal alanda devletin gözünde uzlaşmacı sendikacılık modelini avantajlı duruma getirirken mücadeleci sendikacılığı marjinalize ederek ötekileştirme yoluna gittiğini inceledik. Birinci bölümümüzde Fransız sosyolog Pierre Bourdieu’nün “alan teorisi”nden kısaca bahsederek kavramsal çerçevemizi açıklayarak daha sonra AKP döneminde hem hukuksal düzlemde hem de söylemde nasıl bir sendikal alan inşası yapıldığını anlattık. İkinci bölümümüzde ise Hak-İş’teki sendikacılık anlayışı ve uygulamalarını, DİSK’in konumlanmalarını analiz ederek, Türk-İş’in stratejilerine de kısaca değindik. Bu sayede sendikal alan-siyasal alan ve devlet ilişkilerinin AKP dönemi boyunca ulusal, yerel ve bireysel düzeylerde nasıl kurulduğunu anlamaya çalıştık. Analizimizin temelini 2012 ve 2013 yıllarında İstanbul ve Ankara’da Hak-İş, DİSK ve Türkİş bünyesinde gerçekleştirdiğimiz doksan derinlemesine görüşme ve gözlemler ile basın taramasından oluşan saha çalışmamız oluşturmuştur
Keywords :