Türkiye’de Kayıt Dışı İstihdamın Bölgesel Analizi

Authors : Dilek ŞENEL, Mehmet ÖÇAL

Pages : 1201-1232

Doi:10.54752/ct.1155175

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2021-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kayıt dışı ekonominin bir parçası olan kayıt dışı istihdam çağımızın en ciddi sosyal sorunlarından bir tanesini teşkil etmektedir. Kayıt dışı istihdam kavramı; çalışanın, sosyal koruma prensibi ile dizayn edilmiş kuralların dışında, Sosyal Güvenlik Kurumuna eksik bildirilmesi, hiç bildirilmemesi veya sistem tarafından dışsallaştırılma durumlarını ifade etmekte ve toplumsal refahın ve barışın temininin sağlanmasındaki en önemli engellerin başını çektiği düşünülmektedir. Kayıt dışı istihdamın vurgulanan bu ehemmiyeti onu sosyal devletlerin öncelikli mücadele ve müdahale alanlarından birisi haline dönüştürmüştür. Farklı ve girift sosyal/iktisadi içerikli politikalar vasıtası ile gerçekleştirilen mücadelenin küresel anlamda başarıya ulaştığını söylemek güçtür. Gelişmiş ülkeler için bir “sorun” olan kayıt dışı istihdam, gelişmekte ve az gelişmiş ülkeler için “kanıksanmış bir gerçeklik” olarak görülmektedir. Çalışma ile öncelikle sosyal devlet ve kayıt dışılık olgusu arasındaki ilişki incelenmiş, refah rejimlerinin günümüzde kayıt dışı istihdam ile mücadelede benimsediği stratejiler irdelenmiş, konu hakkında yapılan yazın taraması ile kayıt dışı istihdama ilişkin gerçekleştirilen araştırmalar derlenmiştir. Nicel araştırma motifleri ile kurgulanmış çalışma kapsamında Türkiye İstatistik Kurumu Hane Halkı İşgücü Anketi analize tabi tutulmuştur. Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesi sınıflandırılarak gerçekleştirilen analizler sonucunda kayıt dışı istihdamın en fazla Marmara Bölgesinde; en az İç Anadolu Bölgesinde görüldüğü ortaya çıkarılmıştır. Marmara Bölgesinde kayıt dışı istihdamın en fazla görüldüğü sektör “hizmet” sektörü iken diğer bölgelerde “tarım” sektörü ön plana çıkmaktadır
Keywords : Kayıt Dışı İstihdam, Kayıt Dışı Ekonomi, Sosyal