Sınıf mı? Kimlik mi?: Politik Karşı Hegemonyanın Eklemlenmesinde Liderlik Sorunsalı

Authors : İnan AKDAĞ

Pages : 2075-2090

Doi:10.54752/ct.1155194

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2021-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :17. yy’da İngiltere’de ve 18. yy’da Fransız Devrimi ile başlayan süreç, 19. yy’da yaşanan sosyo-ekonomik gelişmeler sonucu dünya, kapitalist sınıf temelli toplum anlayışı ile tanışmıştır. Toplum, bir yanda burjuvazi ve diğer yanda işçi sınıfı ve bunlar arasında mücadele ile iki kutuplu bir yapıya dönüşmüştür. Toplumsal yapı bir yanda hegemonik diğer yanda ise karşı-hegemonik blok üzerinden ikiye bölünmüştür. Rus Devrimiyle birlikte hegemonik bloklarda sınıf ittifakları gündeme gelmiş ve bu durum, Antonio Gramsci’yle birlikte tarihsel blok ve hegemonya adları altında kuramsal boyuta kavuşmuştur. Bir dönem karşı hegemonik blok, işçi sınıfının liderliği etrafında eklemlenmiştir. 1970’lerle birlikte bu durum değişmiş ve işçi sınıfının ve sınıf temelli blok liderliği sorgulanmıştır. Yeni dönem yükselişe geçen kategori kimliklerdir. İşçi sınıfı ve sınıf temelli politika nesnel ve ekonomik temelli iken kimlik temelli politika öznel ve ideoloji temelli duruma gelmiştir. Bu çalışmanın amacı, karşı hegemonya olarak eklemlenen blokta liderlik için analiz birimi sınıf mıdır? yoksa kimlik midir? sorusudur. Çalışmanın kapsamı, hegemonik toplumsal formasyonda soyut anlamda sınıf ve kimliklerdir. Çalışmanın hipotezi, 1970’lerden sonra kimlikler yükselişe geçse de karşı hegemonik blok eklemlenmesinde liderlik sınıftadır. Kimlikler, öznel söylem üzerine varlık bulmaktadır ve mevcut hegemonik blokla çelişkisi gelip geçicidir. Dolayısıyla egemen söylem değiştiğinde, kimliklerin de varlık sebepleri son bulmaktadır. Ancak sınıf, nesnel bir kategoridir ve mevcut hegemonya ile çelişkisi ontolojiktir. Dolayısıyla sınıf, mevcut hegemonya aşılmadığı sürece muhalefet pozisyonunu korumaktadır. Bu çerçevede, sınıf, karşı hegemonya bloğunda liderlik vasfına sahiptir
Keywords : Sınıf, Kimlik, Hegemonya, Karşı Hegemonya, Eklemlenme