“Neoliberal Yapısal Uyum Politikalarından” “Kapsayıcı Kalkınma Çerçevesine” Dünya Bankası’nın Yoksulluk Sorununa Yaklaşımı

Authors : Banu METİN

Pages : 211-234

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2013-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Dünya Bankası’nın yoksulluk sorununa yaklaşımında, yapısal uyum politikalarından Kapsayıcı Kalkınma Çerçevesi’ne ve bu Çerçeve’nin bir parçası olarak öne çıkan Yoksulluğu Azaltma Strateji Belgelerinin geliştirilmesine uzanan süreç analiz edilmeye çalışıldı. İkinci Dünya Savaşı sonrasında Avrupa’nın yeniden inşa edilmesi amacıyla çok amaçlı bir kalkınma kurumu olarak kurulan Dünya Bankası, kalkınma ile yakından ilişkili olan yoksulluk sorununa zaman içinde farklı yaklaşımlar geliştirdi. Neoliberal politikaların hâkimiyet kazandığı 1980’li yıllarda, kamu harcamalarının azaltılması, finansal serbestlik, ithalatın serbestleştirilmesi gibi uygulamalarla makro ekonomik istikrarın ve ekonomik büyümenin sağlanacağı öngörüldü. Yoksulluk sorununun çözümü ise ekonomik büyümenin gerçekleştirilmesine bağlandı. Dünya Bankası öncülüğünde uygulanan neoliberal yapısal uyum politikaları, gelişmekte olan ülkelerin gelir dağılımı ve yoksulluk sorununu ağırlaştırdı. Bu süreçte, başta Dünya Bankası olmak üzere uluslararası finans kuruluşlarının meşruiyetleri tartışılır hale geldi. 1990’lı yıllara gelindiğinde, Dünya Bankası kalkınma kavramının sosyal boyutuna daha fazla vurgu yapmaya başladı. Kalkınmanın sosyal boyutunun ihmal edilmesiyle ekonomik büyümenin sürdürülemeyeceği yönünde bir anlayışa işaret eden gelişmelerle 1990’lı yılların sonunda Kapsayıcı Kalkınma Çerçevesi yaklaşımı tanıtıldı. Kapsayıcı Kalkınma Çerçevesi yaklaşımı, kalkınmaya bütüncül bir bakış açısı getirmektedir. Bu yaklaşımın hayata geçmesi için Yoksulluğu Azaltma Strateji Belgeleri girişimi başlatıldı. Yoksulluğu Azaltma Strateji Belgeleri girişiminin ve bir bütün olarak Kapsayıcı Kalkınma Çerçevesi yaklaşımının Dünya Bankası’nın yoksulluk sorununa bakış açısında gerçek bir yön değişimini yansıtıp yansıtmadığına ilişkin tartışmalar günümüzde devam etmektedir
Keywords : Dünya Bankası, Yoksulluk, Yapısal Uyum Politikaları, Kapsayıcı Kalkınma Çerçevesi, Yoksulluğu Azaltma Strateji Belgeleri