Estimation of the Market Value of the Unpaid Work in Turkey and a Comparison to the EU Economies

Authors : Umut GÜNDÜZ, İpek İLKKARACAN

Pages : 479-508

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2019-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Birleşmiş Milletler’in 1993’te aldığı bir tavsiye kararı ile hane içi üretim faaliyetlerinin ulusal hesaplar sistemine dahil edilmesi öngörülmüştür. Bunu takiben pek çok ülkede ücretsiz ev içi emeğin toplam piyasa değerini ve GSYH’ya katkısını tahmin eden çalışmalar yapılmıştır. Bu araştırmalar hem bakım emeğinin önemli bir ekonomik olgu olarak tanınması, hem de bu emeğin dağılımındaki toplumsal cinsiyet eşitsizliklerine dikkat çekilmesi açısından önem taşımaktadır. Bu çalışma, Türkiye’nin resmi Zaman Kullanımı Anketi ZKA verilerini kullanarak Türkiye’de ev içerisindeki ücretsiz mal ve hizmet üretiminin – diğer adıyla bakım ekonomisinin – piyasa değerini tahmin etmektedir. 2006 yılı Avrupa ZKA verilerini kullanarak yapılan başka bir çalışmadan yola çıkarak, Türkiye sonuçlarını AB ülkeleriyle de karşılaştırmaktadır. Türkiye’de ev içi üretim saatleri toplam çalışma saatlerinin %52’sini teşkil ederken, ücretsiz çalışma saatlerinde kadınların payı %86 ağırlıklıdır. Yıllık toplam çalışma saatlerinin ücretli işgücü piyasası ve ücretsiz ev içi çalışma saatlerinin toplamının yarısından fazlası %55’i kadınlara aittir. Ev içi üretimin piyasa değeri kullanılan yönteme göre GSYH’nın %21’i ile %29’u arasında değişmektedir. AB-24 ile yapılan karşılaştırmada, ev içi üretimin tahmin edilen piyasa değeri açısından, Türkiye AB-24 ortalamasının kısmen altında, 19. sırada yer almaktadır. Ev içi çalışma saatlerinde ise Türkiye erkeklerde en düşük değere sahipken, kadınlarda en yüksek üç ülke arasında yer almaktadır. Zaman kullanımındaki cinsiyet uçurumu Türkiye’yi AB ülkelerinden belirgin bir şekilde ayırmaktadır. Bu bulgular, Türkiye’de hane içi ücretsiz emeğin daha eşitlikçi dağılımına yönelik politika müdahalelerine olan gereksinimi işaret etmektedir
Keywords : Ücretsiz emek, toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri, hanahalkı uydu gayrisafi yurt içi hasıla hesapları, Türkiye