Türkiye de İthalat İhracat İle Enflasyon Arasında Nedensellik Analizi

Authors : Alper GEDİK

Pages : 323-333

Doi:10.31590/ejosat.734408

View : 22 | Download : 13

Publication Date : 2020-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Enflasyon ülkeler açısından çözülmesi gereken ekonomik sorunların başında gelmektedir. Özellikle dışa açık ekonomilerde enflasyona neden olan içsel faktörlerin yanında dışsal birçok faktörde ön plana çıkmaktadır. Diğer ülkelerle olan ithalat ve ihracat ilişkileri ülkelerin enflasyonun oluşumuyla ne oranda bağlantılı olduğunu öğrenmek, ülkelerdeki ekonomi politikalarında karar alıcılar açısından önem arz etmektedir. Buradan yola çıkarak enflasyon ile ithalat ihracat verileri arasındaki nedensellik ilişkisinin uygun dönemler itibari ile incelenmesinin gerekli olduğu düşünülmektedir. Çalışmada enflasyon ile ihracat ve ithalat verileri arsındaki ilişki analiz edilmiştir. Çalışmada Türkiye İstatistik Kurumunun açıkladığı verilerden yararlanılmıştır. Çalışma 2008 ile 2016 yıllarını kapsamaktadır. Çalışmada bu yıllara ait aylık veriler kullanılmıştır. Çalışmada seriler durağan hale getirildikten sonra Johansen eşbütünleşme testi ve Granger nedensellik analizi seriler üzerinde uygulanmıştır. Çalışmada eşbütünleşme analizi sonucunda seriler arsında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Yapılan Granger nedensellik analiz sonucunda İhracat-İthalat ve İthalat-İhracat sonucuna bakıldığında ihracat ithalatın nedeni değildir. İthalat ihracatın nedenidir. Sonuca bakıldığında tek taraflı bir nedensellik vardır. Enflasyon-İhracat ve İhracat-Enflasyon sonucunda enflasyon ihracatın nedenidir. İhracat enflasyonun nedenidir. Sonuç olarak iki değişken arasında nedensellik vardır. Enflasyon-İthalat ve İthalat-Enflasyon sonucunda enflasyon ithalatın nedeni değildir. İthalat enflasyonun nedenidir. Sonuca bakıldığında tek taraflı bir nedensellik vardır.
Keywords : enflasyon, ithalat, ihracat, nedensellik analizi