Fiziki Kayıpların Azaltılması İçin İzole Alt Bölgelerin Etkin Yönetimi

Authors : Recep KILIÇ

Pages : 306-315

Doi:10.31590/ejosat.856200

View : 31 | Download : 14

Publication Date : 2021-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İçmesuyu şebekelerindeki su kayıpları en basit olarak şebekeye verilen su ile aboneden tahakkuk ettirilen su arasındaki fark olarak tanımlanmaktadır. Bu kayıpların pek çok sebepleri (sayaçların hatalı okuması, şebekedeki sızıntılar, depo sızıntı ve taşmaları ile pompa salmastralarından kaynaklanan kayıplar, vb.) vardır. Bu sebeplerden en önemlisi sistem basıncından kaynaklanan fiziki sızıntılardır. Bu sorunu çözebilmek için ileri otomasyon sistemleri ile izlemeyi içeren yeni yaklaşımlara ihtiyaç vardır. Bu izlemeyi en iyi şekilde yapabilmek için su dağıtım şebekeleri bilinen klasik yöntemden ziyade İzole Alt Bölgeler (İAB) şeklinde tesis edilmesi gerekmektedir. Su idareleri İAB’lerin girişlerine Basınç Kırıcı Vana (BKV) ve debimetre takarak sistem basıncını yönetmektedirler. Bu çalışmada, İAB’lerdeki BKV’lerin etkin bir şekilde çalıştırılması için yapılması gerekenlerden bahsedilmiştir. Ayrıca, İBA’ların verimli bir şekilde yönetilmesi için geliştirilen yazılımın saha uygulamasından örnekler verilmiştir. Geliştirilen yazılımın su yönetimine sağladığı katkılar ortaya konmuştur. Yazılım sayesinde şebekedeki fiziki sızıntı miktarları belirlenerek işletme verimliliği ortaya konulmuştur. Ayrıca İAB’ların etkin kontrolünün sonucu sağlanan kazanımlara örnekler verilmiştir. Çalışma sırasında İBA’ların basınçları 7.5 bardan 3-5 bara düşürülerek sistemin dengeli (stabil) çalışması sağlanmıştır. İAB’lerin etkin yönetilmesi sonucunda yüzeye çıkmayan arızalara zamanında müdahale edilmesinin sonucu olarak yaklaşık %7’lik su kaybının önlendiği ortaya konulmuştur. Ayrıca ortaya çıkan arıza sayılarında %55’lik bir azalmanın olduğu görülmüştür.
Keywords : Fiziki su kaybı, izole alt bölge, basınç yönetimi, su dağıtım sistemi