Endüstri Kenti Karabük’ün Modern Mahallesi Yenişehir’de Konut Tipolojileri

Authors : Beyza ONUR

Pages : 666-677

Doi:10.31590/ejosat.821267

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de Cumhuriyet sonrası modernleşme deneyimi, yeni bir yapılanmanın ötesinde toplumsal ve mekânsal kimliği değiştiren bir karakterle karşımıza çıkar. Bu deneyim süreci özellikle sanayileşmenin temellerinin atıldığı kentler için önemlidir. Erken Cumhuriyet döneminde fabrika alanlarının kurulmasıyla yalnızca üretim alanında bir ihtiyaca cevap verilmemiş; modernleşme hareketleri gündelik yaşam pratiklerine yansıtılarak önemli bir adım atılmıştır. Bir başka deyişle, Türkiye’de Erken Cumhuriyet dönemi ekonomik-toplumsal yapıyı ve mimarlık ortamını yeniden şekillendirmiş ve sanayi kentlerinin modern bir kimlik kazanma sürecini başlatmıştır. Bu çalışmada, Türkiye’nin sanayileşme ve modernleşme sürecinde bir endüstri kenti haline gelen Karabük’ün Yenişehir mahallesinde işçi, memur ve mühendisler için üretilen modern konut tipolojilerini belgelemek amaçlanmıştır. Yenişehir mahallesindeki konutların tipolojilerini ortaya çıkarmada yöntem olarak konutların plan şemaları ve cephe karakterleri incelenmiştir. Konutların yerleşkedeki konumları, plan şemaları ve cephelerinin incelenmesi sonucunda bu konutların temelde pratik olarak barınma sorununu çözmek için üretilen modern prototipler olduğu belirlenmiştir. Sosyal konut anlayışıyla tasarlanan bu konutlar, her ne kadar modern mimarlığın genel kabulleri çerçevesinde üretilmiş tip projeler olsa da; sahip oldukları biçimsel ve kurgusal farklılıklarla kent kimliğinin dönüşümüne yön vermiştir.
Keywords : Tasarım, Mimari Tasarım, Modern Mimarlık, Konut Tipolojisi, Yenişehir