Çevrenin Restoratif Kalitesinin Ölçümü: Algılanan Restoratiflik Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması

Authors : İrem ÖZÇİFÇİ, Işıl KAYMAZ, İlkden TAZEBAY, Ferhan ELMALI

Pages : 288-295

Doi:10.31590/ejosat.867180

View : 27 | Download : 15

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanın sağlığı ve iyi olma hali ile yaşadığı çevrenin kalitesi arasında doğrudan bir ilişki vardır. Özellikle bireylerin çevre kaynaklı yoğun zihinsel bilgiye maruz kaldıkları kentsel alanlarda, çevrenin restoratif kalitesini zenginleştirecek tasarım müdahaleleri iyi oluş hali açısından önem taşımaktadır. Bu çalışma kapsamında 1997 yılında Hartig, Korpela, Evans ve Gärling tarafından geliştirilen Algılanan Restoratiflik Ölçeğinin (ARÖ) Türkçeye uyarlanarak, mekânsal tasarım çalışmalarında kullanılacak bir ölçme aracının alanyazına kazandırılması hedeflenmiştir. Araştırma, peyzaj mimarlığı bölümlerinde eğitim gören 279 lisans öğrencisi ile farklı restoratiflik düzeyinde kategorize edilmiş 9 adet fotoğraf kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin kapsam geçerliliği için “Aiken V Formulasyonu” kullanılmıştır. Uyarlanan ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek amacıyla yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda 26 maddeden ve 4 boyuttan oluşan modelin iyi uyum verdiği bulunmuştur [χ2 (288, N = 279) = 746.67, χ2/sd=2.59, SRMR=.075, CFI=.91, RMSEA=.075]. Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı alt boyutlar için .84- .90 arasında bulunuştur. Sonuç olarak, bu çalışma ARÖ’nün Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir araç olarak kullanılabileceğini göstermiştir.
Keywords : Mekânsal tasarım, Algılanan Restoratiflik Ölçeği, Zihinsel Restorasyon, Çevre Kalitesi