Kimyasal Mordanların Varlığında Nylon Kumaşların Reaktif Boyarmaddelerle Boyanmasının Araştırılması

Authors : Güzin AKYOL, Behcet BECERİR

Pages : 1476-1485

Doi:10.31590/ejosat.1021550

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2021-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Nylon lifleri endüstriyel olarak üretilen sentetik liflerin ilk üyesi olup, görünüm ve dayanım özellikleri sayesinde poliester ve akrilik ile beraber en fazla kullanılan sentetik liflerden birisidir. Reaktif boyarmaddeler 1950’leri ortalarında piyasaya sürülmüş ve selülozik liflerin boyanmasında en fazla kullanılan boyarmaddelerdir. Reaktif boyarmaddelerin en büyük özelliği liflerdeki uygun gruplar ile kovalent bağ yapma yapabilmeleridir. Mordan kullanımı özellikle doğal boyarmadde uygulamalarında gerekli olup, boyarmaddelerin lif içinde tutunma ve kalma özelliklerini iyileştirirler. Bu çalışmada nylon kumaşların reaktif boyarmaddelerle boyanmasında mordan kimyasallarının kullanımı araştırılmış olup, uygulanan boyama şartları altında daha iyi boyarmadde çekimi ve renklendirme özelliklerinin eldesi incelenmiştir. Çalışmada reaktif grup olarak Trifloropirimidin (TFP) fonksiyonel grubuna sahip mavi renkte boyarmadde kullanılmıştır. Belirlenen üç farklı proses, pH ve mordan türünde çalışmalar yapılmıştır. Boyama öncesi ve sonrası boyama çözeltilerinden alınan sıvı numunelerinin spektrofotometrede transmitans/absorbans ölçümleri yapılarak, yüzde boyarmadde çekimleri değerlendirilmiştir. Uygulanan üç farklı proses sonunda nylon kumaşların mordanlı ve mordansız boyama sonrasında renk ölçümleri yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar mordan varlığında nylon liflerinin reaktif boyarmaddelerle boyanma özelliklerinin ön mordanlama ve eş zamanlı mordanlama yöntemleri ile geliştirilebileceğini göstermiştir.
Keywords : Nylon, reaktif Boya, Mordan, Renk Kuvveti, Renk