Serbest Dolaşan Tavuk, Hindi ve Ördek Civcivlerinde Görülen Felç ve Ölümlerin Etiyolojik Araştırması

Authors : Bilge Kaan TEKELİOĞLU, Osman Barış DERİCİ, Utku Yusuf ÇİZMECİGİL, Mehmet ÇELİK, Aydın GÜREL, Özge ERDOĞAN BAMAÇ, Nuri TURAN, Özge AYDIN, Hüseyin YILMAZ

Pages : 588-594

Doi:10.31590/ejosat.1045575

View : 22 | Download : 11

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, bir serbest dolaşan kanatlı hayvan aile işletmesinde bulunan tavuk, ördek ve hindi civcivlerinde arasında felç, sinir sistemi bozuklukları ve ölümlerin etiyolojisi araştırılmıştır. Hastalık hikayesinde hayvanlarda görülen sinirsel bulguların civcivlerin işletmeye gelişlerinden sonraki 11 ila 12. günleride başladığı, 2 ila 3. günlerde ölümlerin görüldüğü bildirilmiştir. Ölüm nedenlerinin saptanabilmesi ve etiyolojik inceleme için felçli ve ölüme yakın halde olan 6 tavuk, 12 ördek ve 21 hindi yavrusu ile yem örnekleri incelenmek üzere kurumumuza gönderilmiştir. Her hayvan grubundan felçli ve ölen hayvanlardan 1’er adet olmak üzere toplam 6 hayvana nekropsi yapılmış ve kullanılan yemlerden örnekler alınmıştır. Klinik semptomlar ve nekropsi bulgularına göre, zehirlenme, beslenme bozukluğu ve New Castle (ND) hastalığından şüphe edilmiştir. Örnekleme yapılan böbrek, karaciğer, bağırsak, beyin, akciğer ve kalp dokuları histopatolojik ve RT-PCR ile virolojik olarak incelenmiştir. Yem analizleri atomik absorpsiyon spektrofotometresi kullanılarak incelenmiştir. Yem örneklerinde, Bakır (Cu), Çinko (Zn), Demir (Fe), Kurşun (Pb), Kadmiyum (Cd), Mangan (Mn) ve Selenyum (Se) miktarları araştırılmıştır. Sonuç; RT-PCR ile New Castle hastalığı virüsü (NDV) Avian Paramyxovirus Tip-1’e ait viral RNA saptanamamıştır. Histopatolojik incelemede enfeksiyöz etkenlere bağlı bir hastalık izine rastlanılmamıştır ve kas ve sinir dokusunda harabiyet ile beyin dokusunda erime nekrozu saptanmıştır. Atomik absorpsiyon spektrofotometresi sonuçlarında selenyum miktarının olması gereken değerlerden çok düşük olduğu, ayrıca insan ve hayvanlara gıda yoluyla geçerek birikim zehirlenmesi yapabilen metal miktarlarının ise kabul edilebilir değerlerde oldukları saptanmıştır. Elde edilen tüm bulgulara göre Se ve E vitamini yetersizliğine bağlı yetersiz beslenme ile ilişkili bir sorun olabileceği kanısına varılmıştır. Hayvanların diyetlerine Selenyum ve E vitamini eklenmesine karar verilmiş ve reçete edilerek kullanılmaya başlanmıştır. Diyet değişikliğinin 3. gününden itibaren hasta hayvanlarda iyileşme başlamış ve 7. Günden itibaren tam iyileşme gözlemlenmiştir.
Keywords : civciv, etiyolji, felç, ölüm, serbest dolaşan, selenyum