Lisans Öğrencilerinin Sürdürülebilir Beslenme Hakkındaki Davranışları ve Bilgi Düzeyleri ile Besin Tercihleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tek Merkezli Çalışma

Authors : Şevval ENGİN, Yonca SEVİM

Pages : 259-269

Doi:10.31590/ejosat.1109521

View : 23 | Download : 12

Publication Date : 2022-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Artan nüfusun kaynakları sınırlı bir dünyada nasıl besleneceği büyük bir sorun oluşturmaktır. Mevcut gıda sistemi, hem iklim değişikliğine sebep olan insan kaynaklı sera gazı emisyonlarının artmasından sorumludur. Bu sebeplerle sürdürülebilir beslenme giderek dikkat çekmektedir. Bu çalışma, lisans düzeyinde eğitimine devam eden öğrencilerin sürdürülebilir beslenme hakkındaki davranışlarının ve bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi ile bunların besin tercihleri üzerindeki ilişkisinin incelenmesi amacıyla planlanmıştır. Kesitsel tipteki bu çalışmaya, Mayıs 2021-Aralık 2021 tarihleri arasında lisans düzeyinde eğitimine devam eden yaşları 18 ile 35 yıl arasında değişen, 355 öğrenci (268 kadın, 87 erkek) katılmıştır. Öğrencilerin genel bilgileri, besin seçimi testi, sürdürülebilir beslenme hakkındaki davranış ve bilgi düzeyleri online anket yöntemi ile toplanmıştır. Öğrencilerin % 49.3’ünün daha önceden sürdürülebilir beslenme terimini duyduğu saptanmıştır. Sürdürülebilir beslenme davranış puan ortalaması 66.1 ± 13.2 (maks. 95), bilgi puan ortalaması 82.6 ± 8.6 (maks. 105) olarak bulunmuştur. Sürdürülebilir beslenme bilgi puanı arttıkça, sürdürülebilir beslenme davranış puanının arttığı saptanmıştır. Öğrencilerin en dikkat ettiği sürdürülebilir beslenme davranışının tabaklarına tüketebilecekleri kadar gıda almak olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin genellikle israf ve gıda artığı oluşturmamaya ve artıklarını değerlendirmeye yönelik davrandıkları bulunmuştur. Sürdürülebilir beslenme davranış puanı kadınlarda erkeklere göre anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur (p=0.001), fakat okunan bölüm ve gelir düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p = 0.110). Sürdürülebilir beslenme bilgi puanı kadınlarda daha yüksek olsa da bu istatistiksel açıdan anlamlı değildir (p = 0.135), bölümler ve gelir durumu arasında da istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmamıştır (p > 0.05). Sürdürülebilir beslenme davranış puanının, besin seçiminde sağlık, ruh hali, doğal içerik, ağırlık kontrolü ve etik endişe alt boyutları; bilgi puanının kolaylık, fiyat, ağırlık kontrolü alt boyutları üzerinde etkili olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin sürdürülebilir beslenme davranış ve bilgi düzeylerinin besin seçimlerini etkilediği saptanmıştır. Daha büyük ve çeşitli popülasyonlarda (sporcular, vejetaryenler, veganlar) sürdürülebilir beslenme ile ilgili çalışmalara ihtiyaç vardır.
Keywords : Sürdürülebilirlik, Gıda Israfı, Besin Atığı, Besin Seçimi, Iklim Değişikliği, Sera Gazı Emisyonu