Determination of Worldwide Country Clusters by Selecting the Best Machine Learning Algorithm via MULTIMOORA for Covid-19 Pandemic

Authors : Sevgi ABDALLA, Özlem ALPU

Pages : 295-306

Doi:10.31590/ejosat.1123516

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2022-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, çok amaçlı karar vermeye dayalı kümeleme analizine entegre bir yaklaşım sunmak amacıyla, 27 iç geçerlilik kriterinin tamamı MULTIMOORA yöntemi ile eş zamanlı olarak değerlendirilerek 11 farklı kümeleme algoritması arasından en iyi kümeleme algoritmasının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada öncelikle iki veri kümesi için en uygun küme sayısı ve bu küme sayısına bağlı olarak en iyi kümeleme algoritması belirlenmiştir. Daha sonra, belirlenen ülke kümelerinin insani gelişmişlik sınıflarıyla ilişkisinin belirlenmesine odaklanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda COVID-19 salgınından etkilenen ülkeler, Öklid uzaklığı aracılığıyla hesaplanan yakınlıklarına göre CLARA ve SOM algoritmaları ile kümelenmiştir. Her iki veri kümesi için de en uygun küme sayısı olarak üç küme belirlenmiştir. Vaka-ölüm oranına kıyasla insidans oranının kümeler arasındaki gerçek farkta daha baskın faktör olduğu bulunmuştur. Bir diğer dikkat çekici bulgu ise, ekonomik gücü ve insani gelişmişlik düzeyi yüksek ülkelerin, aşılama öncesinde pandemiden daha az etkilenmesi beklenirken, insani gelişmişlik düzeyi yüksek olan ülkelerin pandemiden etkilenme düzeyinin her değişken bakımından da yüksek olmasıdır.
Keywords : Makine Öğrenimi, Kümeleme, İç geçerlilik kriterleri, MULTIMOORA, COVID 19