Metamorfik Masiflerin Asitik Bileşenleri: Jeokimya ve Mineraloji Perspektifi

Authors : Ayşe Didem Kiliç, Mustafa Güler

Pages : 71-79

View : 33 | Download : 52

Publication Date : 2023-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Bitlis İli’nin yaklaşık 140 km güneydoğusunda Yolcular civarında asitik magmatit örneklerin jeokimyası ve mineralojisini bölgesel jeoloji içinde yorumlamaya çalıştık. Asitik magmatitler, yüksek miktarda silisyum içeren magmatik kayaçlar olup, volkanik veya plutonik kökenli olabilirler. Aplit, metagranit gibi asitik magmatitlerin ortalama mineral bileşimi alkali feldispat, plajiyoklaz, kuvars, biyotit ve hornblend’tir. Jeokimyasal analizler bu kayaçların granodiyorit bileşiminli olduğu ve granit-granodiyorit magmasının diferansiyasyonuyla oluştuğunu gösterirken, aynı zamanda fraksiyonel kristallenme süreci toleyitik ve kalkalkalen özellikli granitik magmanın değişimini işaret etmektedir. Özellikle metamorfik masif içerisinde aplit damar kayacının oluşumunda fraksiyonel kristallenme önemlidir. Bu durum, yüksek LaN/YbN, Rb/Sr ve düşük Sm/Nd, K/Rb, Sr/Ba oranlarındanda görülebilmektedir. İz element oranlarının değişiminde, bölümsel ergime ile gelişen fraksiyonel kristallenmenin üst kıtasal kabuğu etkilediği görülmektedir. Asitik magmatitler bölgesel metamorfizma ve kataklastik metamorfizmadan etkilenmiş olup, biyotit minerallerinde izlenen yönlenme, mikro kıvrımlar ve yapraklanma bunun işaretidir. Metamorfizma ise metamorfik masifin tüm birimlerini etkileyen amfibolit fasiyesi koşullarıdır.
Keywords : Fraksiyonel kristalleşme, Toleyitik magma, Aplit damarı, Bitlis, Masif