Türkiye Sahası Ağızlarındaki Ekmek Adlarının Yapı Bakımından Sınıflandırılması

Authors : Songül Erdoğan, Aslihan Turgut Deniz

Pages : 65-100

Doi:10.48147/dada.1634469

View : 37 | Download : 21

Publication Date : 2025-03-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk beslenme kültüründe ekmek büyük bir yer tutar. Ekmeği ana besin maddesi olarak gören Türk insanı diğer gıdaları da katık olarak görmüştür. Özellikle yerleşik hayata geçişle birlikte tarım kültürünün yaygınlaşması ve farklı tahılların üretilmesi ile ekmekte kullanılan hammaddeler de farklılıklar göstermiştir. Kullanılan malzemedeki çeşitlilik, tüketildiği yerler, pişirme süresi, ekmeğin niteliği ve daha birçok sebep ekmekle ilgili kavramların zenginleşmesine yol açmıştır. Bu çalışmada Türkiye sahası ağızlarında geçen ekmek adlarının yapı bakımından sınıflandırılmasına yer verilmiştir. Bu bağlamda 254 ekmek adı yapısı bakımından değerlendirilmiştir. Ekmek adı türetilirken Türçede sıfat tamlaması ve belirtisiz isim tamlaması yoluyla terim türetmenin yaygın olduğu görülmüştür. Türkiye Türkçesi ağızlarındaki ekmekle ilgili söyleyiş biçimlerinin Dîvânü Lügati’t Türk ile paralellikler gösterdiği tespit edilmiştir. Ekmekle ilgili adlandırmada yufka ekmekle ilgili kavramların diğer ekmek türlerine göre daha çok olduğu, yufka ekmeğin Türk kültüründeki yerinin diğer ekmek türlerine göre daha baskın olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Ekmek, gastronomi, ağızlar, mutfak terimleri