İBN SÎNÂ’NIN MUATTILA TENKİDİNİN TEHÂFÜTÜ’L-FELÂSİFE EKSENİNDE FİLOZOF TUTARSIZLIĞINA DÖNÜŞMESİ

Authors : Ömer Faruk ERDOĞAN

Pages : 136-159

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2017-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Gazzâlî, Tehâfüt’ün birinci delilinin ikinci meselesinde genelde filozofları, özelde ise İbn Sînâ’yı âlemin kıdemi ana başlığı çerçevesinde tenkit etmiştir. Özellikle bu bölümün konu bağlamında, İbn Sînâ ile Tanrı’nın kudretini ve etki alanını sorgulayan bazı fırka, grup ve görüşlerin arasındaki tartışmaları filozofların dilinden aktarmıştır. O, bu tartışmalarda, bahsi geçen fırka ve görüşler hakkında herhangi bir isim belirtmemiş ve bir îmâda bulunmamış olsa da bizdeki kanaat; Tehâfüt’ün bu bölümündeki tartışmanın, İbn Sînâ ile Ehl-i Ta’tîl ismiyle tanınmış, Allah’ın kudretini sorgulayan Muattıla arasında cereyan ettiği yönündedir. Çünkü İbn Sînâ’nın ilgili eserlerindeki ifadeleri ile Gazzâlî’nin Tehâfüt’teki iddialarının birbirlerinin benzeri ya da tamamlayıcısı olduğu görülecektir. İşte bu makale bu konudaki Gazzâlî eleştirisinin ne kadar tutarlı olduğunu tartışmaktadır. 
Keywords : Gazzâlî, İbn Sînâ, Muattıla, Dehriyye, Alemin Kıdemi