Arap Dilbilimci Munzir ‘Atâ el-‘Ayyâşî’nin Üslûp ve Üslûpbilim’e Dair Görüşleri

Authors : Mazhar Dede

Pages : 199-215

Doi:10.33931/dergiabant.1447666

View : 31 | Download : 25

Publication Date : 2024-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Üslup, klasik kaynaklarda çokça işlenmiş bir konudur. Günümüzde dilbilim alanında yaşanan gelişmelerle birlikte üslup ve üslupbilim daha da önemli bir alan haline gelmiştir. Dilbilimciler, kişinin kendisine özgü dil kullanımı denilebilecek üslûp ve dil üslûplarını inceleyen üslupbilimle ilgili kayda değer çalışmalar yapmışlardır. Bu konuları müstakil bir eserle ele alıp inceleyen modern Arap dilbilimcilerden biri de Munzir Atâ el-‘Ayyâşî’dir. Bu çalışmanın amacı Munzir Atâ el-‘Ayyâşî’nin çalışmaları genel olarak taranarak üslûp ve üslûpbilimine dair görüşlerini tespit etmektir. Bu amaçla yürütülen çalışma ile el-‘Ayyâşî’nin başta el-Üslūb ve Tahlîlu’l-Hitâb adlı eseri olmak üzere konuyla ilgili tercüme ettiği eserler incelenmiş ve özgün fikirleri örneklerle birlikte ortaya konulmuştur. Bununla birlikte el-‘Ayyâşî’nin, başta üslûpbilim olmak üzere farklı alanlarda tercümeleri de bulunmaktadır. Klasik ve modern Arap dilbilimcilerin üslûp ve üslûpbilim hakkındaki görüşlerin ele alındığı çalışmalardan farklı olarak söz konusu şahsın doğrudan konuyla ilgili eserlerinden hareketle fikirlerini ortaya koymak oldukça önemlidir. Yapılan inceleme sonucunda el-‘Ayyâşî’nin üslûbu daha çok dilsel sapma, söz ve sözdizimi açısından alışık olunandan farklı bir yolu tercih etme olarak ele aldığı sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Arap Dili ve Belagati, Retorik, Üslûp, Üslûpbilim, Munzir Atâ el Ayyâşî