HANEFÎLERDE NİKÂH AKDİNİN ȘEKLÎ BİR ȘARTI OLARAK ȘAHİTLİK VE AKDİN İN’İKADINA ETKİSİ

Authors : ÖMER YILMAZ

Pages : 31-50

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2016-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, Hanefîlerde şahitliğin nikâh akdindeki yeri, hukukî neticelere etkisi ve bu akitte şekil ya da rıza niteliklerinin hangilerinin baskın olduğu üzerinde duracaktır. Klasik dönem Hanefî fıkıh kitaplarında şahitler olmaksızın nikâhın in’ikad etmeyeceği ifade edilmiştir. Konuya ilişkin modern literatürde ise şahitlerin bulunması akdin in’ikad değil sıhhat şartı olarak değerlendirilmiştir. Bu; şahitliğin, akdin rüknü olan icap kabulün gerçekleşmesinde zorunlu bir unsur olmamasından ileri gelmektedir. Buna dayalı olarak şahitsiz kıyılan nikâhın bâtıl mı yoksa fâsid olarak mı değerlendirileceği tartışılmıştır. Nikâhın muamelata benzerliği göz önünde bulundurulduğunda onda bâtıl/ fâsid ayrımının mevcudiyeti zorunlu olmaktadır. Bu akdin nafile ibadetten daha hayırlı olduğu dikkate alındığında ise ibadetlere benzediği, bu yüzden bâtıl/ fâsid ayırımının yapılamayacağı anlaşılmaktadır. Diğer yandan bir şekil şartı olarak şahitler bulunmadığında nikâhın bâtıl olduğu kabul edildiğinde; akdin şeklî karakterinin baskın olduğu ortaya çıkmaktadır.
Keywords : Nikâh, Şahitlik, Bâtıl, Fâsid