FÂRÂBÎ’NİN SAVAȘ TEORİSİ

Authors : Ahmet Kamil CİHAN

Pages : 167-180

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2016-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Fârâbî, haklı ve haksız savaş ayrımı yapmış; savunma amaçlı savaşın yanı sıra saldırı amaçlı savaşı da meş- ru görmüştür. Haklı savaş gerekçeleri, fâzıl medine için düşünülmüştür. Düşmana karşı kendini savunmak, medine dışında olup da medinenin hak ettiği bir iyiliği elde etmek, kendilerine uygun düşen iyiliğe sözlü olarak çağrıldığı hâlde icabet etmeyeni zorlamak, tabiÎ konumuna uygun işi icra etmeyenleri itaat ettirmek, medineye ait bir iyiliği medineden mahrum bırakanlardan geri almak, medine dışında medineye karşı işlenen suçun faillerini cezalandırmak ve olası teşebbüslerin önünü almak, varlıkları medine için zararlı olanları ortadan kaldırmak için yapılan savaş, meşru ve haklıdır. Haksız savaş gerekçeleri ise reisin bir toplumu itaati altına almak istemesi, emrinin tutulması, istediği şekilde orada hükümet etmesi, galip gelme maksadı, öfkelenmesi ve zaferden alacağı haz, cezası ölümü hak etmeyenlere karşı reisin öfkeye kapılıp, onları öldürmek istemesi sebebiyle olur. Ayrıca servet, onur, siyaset gibi gerekçelerle açılan savaş da haksızdır. Fârâbî’nin cihadı hatırlatan ifadeleri çeşitli şekilde yoruma tabi tutulmuştur.
Keywords : Fârâbî, Haklı savaş, Haksız savaş, Cihat