EBÛ MANSÛR MÂTÜRÎDÎ’YE GÖRE FİİLLERİN ORTAYA ÇIKIŞINDA İNSANIN KUDRETİNİN ROLÜ

Authors : Şerife ÖZKETEN

Pages : 663-684

View : 18 | Download : 8

Publication Date : 2019-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale Ebû Mansûr Mâtürîdî’nin fiillerin ortaya çıkışında insanın kudretinin rolü ile ilgilidir. Çalışma- mız, Mâtürîdî’nin konuya dair özgün yaklaşımını, farklı yorum tarzını ele almaktadır. Kudret konusuna dâir ge- liştirdiği orijinal bakış açısıyla Mâtürîdî hem Allah hem de insan açısından mantıksal yönü ortaya koymuştur. Mâtürîdî, fiillerin meydana gelmesini bir yandan Allah’a, diğer taraftan insana nispet etmiştir. İnsanların bir takım ilâhi emir ve yasaklara muhatap olarak mükellef kılınma sının nedeni, Allah’ın onların fiillerinde kudreti yaratması sebebiyledir. İnsanın fiillerinin gerçek yaratıcısının Allah olduğu anlayışı, onun kudret konusunda ne derece pay sahibi olduğunu da ortaya çıkarmaktadır. İnsanın fiili, ya ratma yönüyle Allah’a, onu yapmaya karar verip, ortaya çıkmasına neden olma yönüyle de kendisine aittir. Allah insanları, iyiyi kötüden ayırt edip, çirkin ve güzel davra nışı fark edebilecek güçte yaratmıştır. İnsanın sorumluluğu bağlamında ele alınan kudret meselesi, itikadî ekoller arasında da önemi bir yere sahip olmuştur. İtikadî ekoller, genel olarak kudretin varlığını kabul etmekte fakat değer- lendirmesinde görüş ayrılığına gitmektedir.
Keywords : Mâtürîdî, kudret, insan, fiil, yaratma