TEFSİR FAALİYETLERİNDE MÜBHEMÂTÜ’L-KUR’ÂN İLMİNİN YERİ: EBÛ MANSÛR ELMÂTÜRÎDÎ (Ö. 333/944) ÖRNEĞİ

Authors : Hekim TAY

Pages : 751-781

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2019-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Kur’ân-ı Kerim, topluma doğrudan müdahale eden ve hayatın olağan şartları içerisinde yaşanmışlık tecrübesiyle şekillenen ilahi kelâm insert ignore into journalissuearticles values(söz); olarak muhataplarıyla buluştu. Vahyin nüzûlüne şahit olan sahabe sadece âyetlerin metinlerine değil, aynı zamanda arkaplanda yaşanılan olaylara  da  vakıftı.  Dolayısıyla  âyetleri  anlamada  pek sıkıntı yaşamadılar. Kur’ân’ın metin bütünlüğü korunarak,  iki kapak arasında sonraki nesillere aktarıldı. Nüzûl sürecinden uzaklaştıkça âyetlerin tefsirine duyulan ihtiyaç da arttı. Sahabe döneminde başlayan Kur’ân araştırmaları içerik ve yöntem  bakımından  giderek  artan yoğun bir çabanın ürünü olarak, erken sayılabilecek bir dönemde ulûmu’l-Kur’ân başlığı altında usûl çalışmalarına konu   oldu.    Ulûmu’l-Kur’ân’ın   araştırma   alanlarından birisi de mübhehâmatu’l-Kur’ân’dır. Bu ilmin konusu, kendisinden  ne  kastedildiği  açık  bir  şekilde  beyan edilmemiş ibarelerdir. Bu yöndeki çalışmalar ilk dönemde esbâb-ı nüzûl, müşkilu’l-Kur’ân, müteşâbihi’l-Kur’ân ve mecâzu’l-Kur’ân gibi farklı başlılar altında yapılmışsa da daha sonra Mübhemâtu’l-Kur’ân başlığıyla müstakil çalışmalar yapılmıştır. Erken dönemde telif edilen tefsirlerden biri de İmâm-ı Mâtürîdî’nin Te’vilâtu Ehli’s- Sünne’sidir. Bu çalışmada, tefsirinde rivâyet  ve  dirâyeti etkin bir şekilde mezceden Mâtürîdî’nin mübhemâtu’l- Kur’ân ilmine yaklaşımı araştırılacaktır.
Keywords : Tefsir, Ulûmul Kurân, Mübhemâtul Kurân, Mâtürîdî, Rivâyet, Dirâyet