İMAM MÂTÜRÎDÎ’DE AKIL, İNSANÎ DOĞA (TAB‘) ve FITRAT

Authors : Osman Nuri DEMİR

Pages : 171-204

View : 14 | Download : 11

Publication Date : 2020-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, akıl, doğa ve fıtrat kavramlarını ve aralarındaki ilişkiyi Ehl-i sünnetin kurucu âlimlerinden ve İslâm kelâmının en önemli isimlerinden biri olan İmam Mâtürîdî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 333/944); bakış açısıyla incelemeyi hedeflemektedir. Bu bağlamda makalede şu sorulara cevap aranmaktadır: İnsanoğlu için aklın fonksiyonu ve önemi nedir? İşlevsel olmayan akıl, insanı aklın var edilişiyle hedeflenen gayeye ulaştırabilir mi? İnsan doğuştan bir tabiata sahip midir? Şayet varsa insanoğlunun bu verili doğasının değişmesi mümkün müdür ve onun aklı ile doğası arasında nasıl bir ilişki bulunmaktadır? Fıtrat kavramı akıl ile doğa arasında hangi pozisyonda yer almakta ve ne anlam ifade etmektedir? Eğer fıtratta değişim imkânı yoksa o zaman fıtrat ve mîsâkla ilgili nasların nasıl yorumlanması gerekir? Bütün bu sorulara Mâtürîdî’nin verdiği cevaplar ve onun konu hakkındaki fikirleri muasırları ve takipçileri arasında ne oranda karşılık bulmuştur? İşte bu makalede bunlar ve benzeri sorulara Mâtürîdî’nin verdiği yanıtlar ve geliştirdiği çözümler incelenmekte ve onun düşüncelerinin farklı izdüşümlerine işaret edilmektedir
Keywords : Kelâm, Mâtürîdî, Akıl, İnsanî Doğa, Çatışma, Fıtrat