KARACABEYLİ MEHMET LÜTFULLAH (BAYDOĞAN) VE BİLİNMEYEN YAZMA BİR ESERİ: NÛRU’L-İNTİBÂH

Authors : Murat SULA

Pages : 301-332

View : 20 | Download : 10

Publication Date : 2022-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı dönemi Anadolu toplumunda gerçekleştirilmeye çalışılan kültürel yenileşmelerin son örneği II. Meşrutiyet’in insert ignore into journalissuearticles values(1908); ilanından sonra uygulamaya girmiştir. Bu değişimden olumsuz anlamda en fazla etkilenen alanlardan biri, geçmişlerine kıyasla daha sistemli hale getirilmelerine rağmen modernleştirilinsert ignore into journalissuearticles values(e);meyen medreselerden Mütehassisîn/Süleymaniye kısmı olmuştur. Durum böyle olmakla birlikte bu kurumlar eğitim-öğretim faaliyetlerine ilgasına dek devam etmiş ve birçok öğrenci buralardan mezun olmuştur. Cumhuriyet’in ilk yıllarının sağlıklı bir şekilde tahlil edilebilmesi ve bu dönemde yürütülen toplumu dönüştürme çaba ve saiklerinin tespiti için, söz konusu mezunların etraflıca araştırılması önem arz etmektedir. Bu düşünceden hareketle Mütehassisîn Medresesi’nin son mezunlarından Karacabeyli Mehmet Lütfullah’ın hayatı, yayımlanan eserleri ile bilinmeyen yazma halindeki Nûru’l-intibâh isimli çalışması bu makalede konu edilmiştir. Bu amaçla makalede öncelikle farklı yönleriyle müellifin hayatı ile kaleme alıp yayımladığı eserlerin muhtasar tanıtımları yapılmıştır. Akabinde, müellifin tespit edilebilen ilk eseri ve mezuniyet tezi olan çalışması, muhteva bakımından ayrıntılı olarak irdelenmiştir. Ayrıca zamanın akademik anlayışına ışık tutmak amacıyla adı geçen esere dair değerlendirmeler de yapılmıştır.
Keywords : Osmanlı Devleti, Mutehassisîn Medresesi, Karacabeyli Mehmet Lütfullah, Nûrul intibâh, Tefsir, Hadis, Tabakat