A Turkic Medical Treatise from Islamic Central Asia: A Critical Edition of a Seventeenth–Century Chagatay Work by Sub?an Qulï Khan. Edited, Translated and Annotated by László KÁROLY. Brill’s Inner Asian Library. Volume 32. Editors: Michael DROMPP; Devin DEWEESE; Mark C. ELLIOTT. ISBN: 9789004282568. Leiden. 2015

Authors : Erdem Uçar

Pages : 297-304

View : 17 | Download : 15

Publication Date : 2015-08-06

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, László KÁROLY’nin Szeged’te Mária IVANICS’in danışmanlığında 2000 yılında başlayıp 2002 yılında tamamlanan, Sayyid Subhān Qulï Muḥammad Bahādur kán orvosi traktátuma [Seyid Subhân Kulı Muhammed Bahâdur Han’ın Tıp Hakkındaki Çalışması] adlı yüksek lisans tezine dayanmaktadır. Yazar, tezi için konu ararken Macar Bilimler Akademisi, Şark Yazmaları Koleksiyonu Ármin VÁMBÉRY bölümünde muhafaza edilen tıpla ilgili bir Çağatayca yazma keşfetmiş ve bu yazmayı tez olarak hazırlamıştı. Doktorasını tamamladıktan sonra, yüksek lisans tezini yayına hazırlarken Özbekistan’a yaptığı bir seyahatte, yazar Ebu Reyhan El Birunî Şarkşinaslık Enstitüsünde (Taşkent) bu yazmanın diğer nüshalarını da keşfetmiştir. Böylece tanıtımını yapacağımız eser ortaya çıkmıştır.Eserin ‘Giriş’ kısmı dokuz ayrı bölümden meydana gelmektedir.İlk bölüm, (s. 1–5) Türklerdeki tıp geleneği hakkındaki genel bilgilerin yer aldığı bir kısımla başlamaktadır. Yazar, Türklerdeki tıp geleneğini, coğrafî, kronolojik, İslâm öncesi ve sonrası gibi ölçütlere dayanarak üç ana başlıkta tasnif etmektedir: 1. İç Asya’daki göçebe topluluklar arasındaki tıp bilgisi. Yazar, bu gelenekle ilgili yazılı birincil kaynaklara sahip olunmadığını belirtmektedir.2. Hint ve Çin geleneğiyle ilişkili Doğu Türkistan bölgesi tıp bilgisi. Eski Uygur toplumundan bu gelenek hakkında oldukça değerli bilgiler elimize ulaşmıştır.3. İslâm dünyasındaki Kâdim Yunan–İslâmî tıp bilgisi. Bu gelenek de kendi içerisinde dört ana gruba ayrılmaktadır: a. Anadolu tıp bilgisi (Osmanlı)
Keywords :