TÜRKÇEDE KANITSALLIK VE BİLGİ KİPLİĞİ AYRIMI

Authors : Melike Üzüm

Pages : 83-102

View : 17 | Download : 14

Publication Date : 2020-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilgi kipliği (epistemic modality) ve kanıtsallık (evidentiality) kategorileri üzerine yapılan incelemeler genel olarak değerlendirildiğinde; "bağımsız kategoriler”, "birbiriyle ilişkili, aynı kategorinin alt birimleri” ve "bilgi kipliğinin bir alt kategorisi olarak kanıtsallık” şeklinde üç farklı yaklaşım olduğu görülür. Kanıtsallık işaretleyicilerinin bazı durumlarda bilgi kipliği açısından yorumlamaya açık olması nedeniyle ortaya çıkan bu karışıklık; kavramların Türkçeye aktarımını zorlaştırmıştır. Bilgi kipliği ve kanıtsallık hakkındaki tartışmalara Türkçe verilerle katkı sağlamak amacıyla bu çalışmada; öncelikle konu hakkındaki görüşler tartışılmış, kanıtsallık ve bilgi kipliği kategorilerinin örtüştüğü ve farklılık gösterdiği durumlar, bir işaretleyicinin farklı kategoriye gelişmesi ve gelişme yönü edimsel yaklaşımla incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda, bu kategorilerin birbirinden bağımsız incelenmesinin gerekliliği; anlam değişimi, olumsuzlama, kaplam ve tutum bildirimi açısından değerlendirilerek ortaya konmuştur. Çalışmada kullanılan örnekler, Türkçe Ulusal Derlemi’nden (TUD) alınmıştır.
Keywords : bilgi kipliği, kanıtsallık, çıkarımsallık