Muruy Maşrapasındaki Runik Yazı Üzerinde Yeni Bir Okuma ve Anlamlandırma

Authors : Erhan Aydin

Pages : 19-30

Doi:10.54316/dilarastirmalari.1019188

View : 18 | Download : 14

Publication Date : 2021-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türklerin bilinen en eski yazılı belgeleri Türk runik harfleriyle yazılmış metinlerdir. Bu metinlerin bir bölümü hatıra taşı, mezar taşı ve kayalara, bir bölümü ise günlük hayatta da kullanılabilen eşyalar üzerine yazılmıştır. Bugün Türk runik harfleriyle yazılmış, beş yüzün üzerinde metin bulunmaktadır. Bu metinler ile ilgili her geçen gün yeni çalışmalar yapılmakta, bilinen okuma ve anlamlandırma sorunları üzerinde yeni öneriler getirilmektedir. Bu makalede, 1970’li yıllardan beri bilinen, ancak 2008 yılında yayımlanan ilk çalışmaya kadar adından pek de söz edilmeyen iki maşrapa üzerinde durulacaktır. "Muruy maşrapaları” adıyla bilinen bu iki maşrapanın ikincisinde yer alan Türk runik harfli metin üzerinde yeni bir okuma ve anlamlandırma dikkatlere sunulacaktır. Makalede önce iki maşrapa hakkında bilgi verilecek, ardından Türk runik harfli metnin okunuşu ve anlamlandırılması ile ilgili önceki görüşlere değinilecektir. Makalenin üçüncü bölümünde ise, ikinci maşrapadaki Türk runik harfli metin ile ilgili yeni bir okuma ve anlamlandırma verilecek, bu okuyuş ve anlamlandırma ile ilgili gerekçeler gösterilecektir. Son bölümde ise maşrapadaki metin ile öteki maşrapanın altında bulunan damgadan hareket edilerek yazılmış olabileceği coğrafya üzerinde tartışma yapılacak ve hangi bölgeye dahil edilmesi gerektiği konusunda da görüş bildirilecektir.
Keywords : Eski Türkçe, Eski Türk Yazıtları, Güney Sibirya Yazıtları, Uygur Kağanlığı, Maşrapalar